letters en punten - Taalunieversum

Hoofdstuk 6. De uitkomsten van het spellingonderwijs
6.1 Inleiding
In de media wordt geregeld de mening uitgesproken dat het met de taalvaardigheid van de jongeren
achteruit zou gaan, in het bijzonder met hun spellingvaardigheid. Vaak is daar op de achtergrond de
gedachte bij dat het vroeger allemaal veel beter was. Over interpunctie valt zoiets minder te horen.
In dit hoofdstuk gaan we bondig in op de beschikbare gegevens in verband met de beheersing van
spelling- en interpunctievaardigheid in het lager en het secundair onderwijs.
6.2 Lager onderwijs
6.2.1 Ruijssenaars e.a. (1992)
Het lijkt ons interessant om gegevens uit het onderzoek van Ruijssenaars e.a. (1992) op te nemen
omdat ze aanwijzingen geven voor een soort van baseline waarmee latere uitkomstgegevens
vergeleken kunnen worden, ondanks het feit dat Ruijssenaars e.a. (1992) geen representatieve
steekproef voor het Vlaamse lager onderwijs bevat. Dit onderzoek brengt de spellingprestaties van
822 leerlingen uit het zesde leerjaar van een aantal scholen uit Leuven en omstreken in kaart. Voor het
woorddictee is gebruikgemaakt van Mommers (1967). 44
Tabel 6.1 (Ruijssenaars e.a., 1992, p. 359 45 ) geeft de toetsresultaten voor het woorddictee in
vergelijking met de normering op twee nabijgelegen afnamemomenten. De afname vond plaats bij het
begin van het zesde leerjaar.
Tabel 6.1: Scores op 50 in het woorddictee
norm febr. 5e leerjaar
resultaten begin 6e leerjaar
norm febr. 6e leerjaar
gemiddelde standaarddeviatie
26,99 (53,98%)
30,29 (60,58%)
34,80 (69,60%)
57
8,82
8,26
8,34
Bij een maximumscore van 50 bedroeg in 1992 de gemiddelde score van de laatstejaarsleerlingen uit
de Leuvense scholen 30,29. Zij schreven gemiddeld ongeveer 61% van de woorden correct. Daarmee
lag hun gemiddelde score netjes tussen de voorgaande en latere normgemiddelden in.
Tabel 6.2 (Ruijssenaars e.a., 1992, p. 360) geeft een overzicht van het relatieve aantal fouten per
categorie, uitgedrukt als percentage van het totaal aantal fouten.
Tabel 6.2: Foutpercentages per categorie
1
koppeling
(alt) (kopp.)
2
weglating
3
regels
open/
gesloten
4
werkwoorden
(tt) (ovt) (vd)
5
gelijkv.
woord 25% 7,7% 19,6% 22,2% 2,8% 22,7%
uitsplitsingen (11,9) (13,1) (6,9) (9,3) (6,0)
44
Ruijssenaars e.a. (1992) bevat ook scores op een zinnendictee van vijftien zinnen. Die nemen we hier niet op
omdat ze niet makkelijk te interpreteren zijn.
45
De hier aan Ruijssenaars e.a. (1992) ontleende tabellen zijn in de bewoordingen soms lichtjes aangepast. Ook
de tabelnummers zijn aangepast.
6
rest