4Overheidsuitgaven in de <strong>Vlaamse</strong> <strong>havens</strong> 4.1. Inleiding De overheidsuitgaven ten behoeve van de <strong>havens</strong> en de maritieme toegankelijkheid gebeuren sinds de regi- onalisering van het havenbeleid en –beheer in 1989 door de <strong>Vlaamse</strong> Gemeenschap. In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de overheidsuitgaven voor de volledige periode 1989-<strong>2007</strong>, met een onderver- deling naar <strong>havens</strong> en maritieme toegankelijkheid. De tweede verdieping van de Westerschelde wordt afzonderlijk vermeld, gelet op de grote impact van dit project op het haveninvesteringsbudget. Sinds <strong>2007</strong> zijn er bedragen vastgelegd voor de verdere verdieping van de Schelde tot een tijongebonden diepte voor schepen met een diepgang 13,1 meter. In totaal besteedde de <strong>Vlaamse</strong> Gemeenschap in <strong>2007</strong> ca. 364,1 miljoen euro in de <strong>havens</strong> en de maritieme toegankelijkheid ervan. jaar 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 Maritieme toegankelijkheid incl. verdieping + wrakkenruiming Schelde 80,72 90,16 79,82 90,85 107,48 126,43 129,81 Verdieping Westerschelde 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 1,74 21,48 Derde Scheldeverdieping 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Ruimen wrakken in de Westerschelde 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 Antwerpen 94,47 70,61 87,36 94,00 80,24 24,82 50,08 Gent 15,22 18,14 23,97 30,40 16,10 18,28 25,85 Zeebrugge 30,29 27,74 42,75 34,69 34,31 26,59 17,23 Oostende 5,59 6,83 14,27 1,82 3,18 14,40 13,33 Totaal incl. maritieme toegang 226,29 213,47 248,16 251,76 241,32 210,52 236,30 Totaal excl. maritieme toegang en wrakkenruiming 145,57 123,32 168,34 160,91 133,84 84,10 106,49 Maritieme toegankelijkheid in % van het totaal 35,7% 42,2% 32,2% 36,1% 44,5% 60,1% 54,9% Nota: onder voorbehoud van wijzigingen die nog kunnen gebeuren via het Financieringsfonds voor schuldafbouw en eenmalige investeringsuitgaven (FFEU) Bron: VHC, naar: <strong>Vlaamse</strong> Gemeenschap, Departement Mobiliteit en Openbare Werken, Afdeling Maritieme Toegang
In dit hoofdstuk “Overheidsuitgaven in de <strong>Vlaamse</strong> <strong>havens</strong>” wordt telkens extra uitleg gegeven over de belangrijkste lopende projecten van het betreffen- de jaar. Zo worden in het hiernavolgende hoofdstuk hoofdzakelijk de projecten besproken die in <strong>2007</strong> wer- den aangevat of in uitvoering waren. Alle bedragen worden uitgerekend in prijzen van <strong>2007</strong> door middel van de ABEX-index 1 . 4.2. De vier <strong>Vlaamse</strong> <strong>havens</strong> samen Het overzicht van de uitgaven van de <strong>Vlaamse</strong> Gemeen- schap voor de vier <strong>havens</strong> voor de periode 1989-<strong>2007</strong> wordt in de eerste tabel weergegeven. Zowel de tota- le uitgaven van de <strong>Vlaamse</strong> Overheid in elke haven afzonderlijk als de uitgaven voor de maritieme toegan- kelijkheid worden weergegeven. In de investeringen voor de maritieme toegankelijkheid zijn ook de kosten voor de recent beëindigde tweede verdieping van de Westerschelde en voor het opruimen van wrakken in de Schelde inbegrepen. Voor het eerst wordt er in <strong>2007</strong> ook reeds een bedrag opgenomen voor de derde Scheldeverdieping (48,2 miljoen euro). Sinds de regionalisering van het havenbeleid en –beheer in 1989 heeft de <strong>Vlaamse</strong> Gemeenschap in 1 De A.B.E.X.-indexen zijn de indexcijfers van de bouwkostprijs. Haveninvesteringen totaal 5.839,1 miljoen euro geïnvesteerd in de vier <strong>Vlaamse</strong> zee<strong>havens</strong>. De bedragen, uitgegeven voor de maritieme toegankelijkheid, inclusief het ruimen van wrakken, bedragen bijna de helft van dit totale budget (53,7 %). De laatste jaren besteedt de <strong>Vlaamse</strong> Overheid meer aan de <strong>Vlaamse</strong> zee<strong>havens</strong> dan in de periode 1989-1995. Deze inhaaloperatie is in hoofdzaak toe te schrijven aan de sterke toename van de uitgaven voor de maritieme toegankelijkheid en meer bepaald het verdiepingsprogramma voor de Schelde. In 1994 werd officieel gestart met de “Verdieping van de Westerschelde”. Op twaalf jaar tijd werd hierin bijna 279,3 miljoen euro geïnvesteerd. Dit is ongeveer 9,1 % van het totale bedrag dat sinds 1989 besteed werd aan de maritieme toegankelijkheid. In 2001 werd het vorige verdiepingsprogramma van de Westerschelde bijna volledig afgewerkt. Zonder rekening te houden met de uitgaven voor de maritieme toegankelijkheid van de vier <strong>Vlaamse</strong> <strong>havens</strong>, heeft het Vlaams gewest in <strong>2007</strong> 149,1 miljoen euro voor de <strong>havens</strong> uitgegeven. Het grootste deel daarvan, 68,3 miljoen euro of 45,8 % van het totaal, ging naar de haven van Antwerpen. Daarna volgden Gent, Zeebrugge en Oostende met respectievelijk 35,3 miljoen euro (23,7 %), 35,0 miljoen euro (23,5 %) en 10,45 miljoen euro (7,0 %). Overheidsuitgaven voor <strong>havens</strong> door de <strong>Vlaamse</strong> Gemeenschap in mln EUR voor de periode 1989-<strong>2007</strong> (in prijzen <strong>2007</strong>) 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 <strong>2007</strong> Totaal 140,72 179,31 174,67 181,83 243,45 203,87 224,86 201,40 238,75 178,52 178,76 215,02 3.066,42 19,83 54,15 54,69 66,49 22,54 15,88 10,38 4,21 1,92 5,94 0,00 0,00 279,25 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 48,20 48,20 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 0,00 20,22 47,03 0,00 0,00 0,00 67,26 83,83 46,90 86,43 70,80 52,49 57,41 119,34 144,35 136,23 107,88 77,60 68,28 1.553,12 25,84 31,14 16,31 13,87 20,75 13,52 18,33 27,08 30,77 35,40 42,16 35,30 458,41 19,29 15,14 29,41 30,18 27,45 56,77 15,98 16,17 24,22 21,10 19,36 35,04 523,74 19,91 21,48 18,84 19,16 20,89 7,48 17,70 11,53 10,13 7,04 13,37 10,45 237,40 289,60 293,96 325,66 315,85 365,03 339,05 396,21 400,54 440,09 349,93 331,25 364,09 5.839,09 148,87 114,65 150,99 134,02 121,58 135,19 171,34 199,14 201,35 171,42 152,48 149,07 2.772,67 48,6% 61,0% 53,6% 57,6% 66,7% 60,1% 56,8% 55,3% 64,9% 51,0% 54,0% 59,1% 53,7% 47