SLUIS IN VLAANDEREN VERLOREN EN HERWONNEN Studies ...

Diezelfde dag werd hen door de afgevaardigden van de Raad van State een “Staet van
vivres te seynden binnen Der Sluys voor vier maenden tegens twee duysent hooffden,
overhandigd'.'
Daarin was gespecifieerd:
- "per hoofd": 1 pond brood. Dit maakt voor vier maanden 52 last rogge à 100 gulden
per last = 5.200 £.
- kaas: 15.000 kg., voor 5.400 £.
- stokvis: 15.000 kg., voor 4.200 £.
- bier: 1 ton per dag voor honderd man. Dit maakt voor vier maanden 48 last mout =
4.000 £.
- azijn: 1 last voor 48 £.
- raapolie (66): 1 last voor 240 £.
- buskruit: 6,000 pond voor 4.000 £.
- lonten: 6.000 pond voor 300 £.
Voor Oostende voorzag diezelfde Staet: 100 kruiwagens, 300 manden, 400 schoppen,
100 spaden, 20 draagberries en 100 houwelen.
De Staten van Holland waren onmiddellijk bereid een deel van de gevraagde goederen
te leveren, mits de andere provincies zich akkoord verklaarden te participeren. Voor
Friesland was dit geen probleem, maar Utrecht kon daarin nies voorzien en die van
Zeeland wezen de Staten erop dat zy hebben versren de steden van Oosteynde, oyck
betalinghe gedan binnen Sluys, Axele ende anderen fortten, dat zy daeromme
d'anderen provintiën versuecken het resterende furnissement te doene, opdat de
verscreven stadt van Sluys mach worden versien ende geconserveert.
Intussen was op 2 juni, op initiatief van de gouverneur van Vlissingen en met behulp
van de burgers van die stad, een schip met levensmiddelen naar Sluis gevaren; genoeg
om het, naar hij dacht, voor twee maanden vol te houden.
Van het land en de stad
Wie vandaag langs de riante polderroutes, die de rustige witgekalkte dorpjes van het
Noordvrije met elkaar verbinden, rijdt en niet vertrouwd is met de historisch -
geografische evolutie van deze streek, kan zich onmogelijk voorstellen hoe dit met
boomrijen omzoomde en van vele dijken voorziene land, er tijdens het laatste kwart
van de zestiende eeuw uitgezien heeft. Niet alleen door de teisterende overstromingen
uit de 14de en 15de eeuw die grote delen van het land in schorren en wadden
veranderden, maar vooral als gevolg van de talrijke opzettelijke inundaties tijdens de
Tachtigjarige Oorlog, onderging het landschap en zijn begrenzingen ingrijpende
veranderingen. Er ontstonden brede geulen, zoals het Zwarte Gat dat Cadzand van de
streek van Oostburg afscheidde, zodat het West-Zeeuws-Vlaams gebied tot twee
eilanden werd teruggebracht,
Het toch al onzekere bestaan van de streekbewoners die zich in deze kustvlakte wilden
handhaven, werd vanaf 1572 ernstig verstoord, Toen in dit jaar Vlissingen zich van
het Spaanse bewind wist vrij te maken, werd deze havenstad de uitvalsbasis bij uitstek
waaruit de watergeuzen het Vlaamse kustgebied onveilig maakten. De vele
plunderingen, het doorsteken van dijken, de vernietiging van bruggen en sluizen én de
voortdurende krijgsverrichtingen hadden het Noordvrije in een puinhoop veranderd.
Eind 1584 - na de inname door Parma van Gent en Brugge - was nagenoeg de totale
bevolking van westelijk Zeeuws-Vlaanderen naar veiliger oorden gevlucht. Oostburg
was nog slechts een ruïne en door het gedurig onverhoeds doorsteken van dijken - één
van de klassieke middelen die in de oorlogsvoering werd toegepast - kwamen het
20