SLUIS IN VLAANDEREN VERLOREN EN HERWONNEN Studies ...

gelegen fortje Bekaf reeds aan de Spanjaarden verloren was. Toen de Engelsen van
meetaf aan deze schans wilden heroveren, weerhielden Groenevelt en enkele van zijn
officieren hen van dit voornemen. Ze besloten wel de grachtboorden langs de
buitenkant van de vesting (hoek Blauwe Toren - Westpoort) met een hellend vlak te
versterken, gelijk geschiede daer seer neerstich aen worde gewrocht.
Nog de avond van 14 juni voeren de 19 bevoorradingsschepen terug de haven uit.
Naast Sir Henry Palmer, die tijdens de heenreis uit Oostende was meegekomen,
bevonden zich vooral vrouwen en kinderen aan boord. De meesten onder hen hadden
immers gevolg gegeven aan de oproep van gouverneur Groenevelt om de stad te
verlaten. Het werd geen voorspoedige "uitvaart". Tegenover de Hofsteedsche Schans
op Cadzand, op de blote ofte droochte vielen 5 van deze schepen in Spaanse handen.
Van de gevangengenomen bemanning en passagiers werden de vrouwen en de
kinderen drie dagen later terug naar hun "thuishaven" gestuurd en de buitgemaakte
schepen toegerust ten Oorloghe.
Inmiddels werden de krijgslieden over de diverse posten en meest bedreigde punten
verdeeld. De Engelse voetknechten installeerden zich op de Grote Schans die d.m.v.
een botenbrug met de stad verbonden was; de Staatse Walen bezetten de Noordschans
of Tonnenburg, terwijl de verdediging van de vitale punten (het kasteel, de stad en de
Westpoort) aanvankelijk aan de Vlaamse compagnies werd toevertrouwd.
Van de Verliesen ende Verwinningen
Ondertusschen byna gheheel Cadsand inhebbende, waren de Spanjaarden op dinsdag
16 juni bij dageraad, begonnen hun geschut in stelling te brengen op de droochte van
het voorlant van de Cassandse duynen. Deze batterij bestreek zowel de vaargeul van
de zee naar Sluis als het Groot Kasteel. Hoe efficiënt dit emplacement zou zijn kon
onmiddellijk worden uitgetest. Diezelfde morgen waren vanuit Vlissingen 11
vaartuigen - oorlogs - en vrachtschepen - met manschappen, proviand en munitie aan
boord, in de Zwinmonding komen te liggen, de vloed en de geschikte wind
afwachtend om Sluis binnen te varen. Over dit feit ingelicht beval Parma de graaf
Manstelt onmiddellijk drie kanonnen op Cadzand in gereedheid te brengen, terwijl De
la Motte op de andere oever post vatte met een 300-tal Waalse musketiers
Ondanks het lage tij en een op komst zijnde tegenwind wachtten zeven vrachtschepen
het hoogwater niet af en steunden zich op de nacht om Sluis binnen te varen. Eens In
het schootsveld van het Spaanse geschut ving, bij het krieken van de dag op 17 juni,
een hevige beschieting aan waardoor de passage onmogelijk werd. Toen twee van de
zwaar bewapende oorlogsschepen deze vrachtboten ter hulp snelden om hen naar de
haven te loodsen, ontstond een hardnekkig vuurgevecht en liepen beide op de grond
zodat ze noch wijken noch wenden kosten. Een deel van de opvarenden - onder wie de
kapiteins - slaagden erin van boord te komen en naar de verderop liggende schepen te
zwemmen, waarmee zij met de opkomende vloed naar Vlissingen ontkwamen. Door
gebrek aan snelle roeiboten konden de Spaanse zeelui deze "terugtocht" niet
voorkomen, maar niets weerhield hen om met het sweert inden mont hun vlucht
zoveel mogelijk te beletten. De buit was aanzienlijk: twee uitstekend uitgeruste
oorlogsschepen (vlieboten) elk met 8 stukken geschut en een smakseyl volgeladen met
graan.
Terecht was volgens de Staatsen dit grote verlies - dat ze als een oneer ervaarden - te
wijten aan de nalatigheid van de admiraal. Eén van de kapiteins, Pol genaamd, die zijn
schip door zijn vlucht aan de vijand gelaten had, werd bij zijn aankomst in Vlissingen
gevangen gezet, beschuldigd omdat hij syn devoir niet genoech hadde gedaen.
34