Instructie in de steigers - Stichting Platforms VMBO

1. Onderzoeksvraag
1.1 Aanleiding
Sinds de invoering in 2007 van competentiegericht leren, streeft De Singel ernaar om
dit competentiegerichte leren verder te ontwikkelen 7 . Maar heeft deze
onderwijsontwikkeling ook geleid tot een andere manier van lesgeven?
In het verleden heeft het team van De Singel zich bijgeschoold op het gebied van
klassenmanagement. Hierbinnen lag een sterke focus op het model Directe
instructie. Dit (docentgestuurde) instructiemodel bood zowel leerlingen als docenten
een duidelijk houvast. Veel docenten hebben dit model destijds omarmd en
gebruikten het om hun instructies vorm te geven. Ondersteunen docenten in hun
huidige instructiegedrag de competentieontwikkeling die zij bij hun leerlingen willen
zien? Deze vragen kwamen bij mij op na het lezen van een artikel in Didaktief door
van Batenburg (2010) 8 .
Van Batenburg (2010) stelt in zijn onderzoek Didactiek voor het Praktijkonderwijs
vast dat leerlingen in het Praktijkonderwijs vaak te afhankelijk blijven van anderen en
moeilijk zelfstandig kunnen functioneren. Dit is onwenselijk omdat zowel de
(eenvoudige) beroepen waarin de leerlingen later terecht komen als hun toekomstige
privésituatie, een behoorlijke mate van zelfstandigheid en zelfredzaamheid vragen.
Hij signaleert dat veel Praktijkscholen in Nederland op zoek zijn naar een didactiek
die de zelfstandigheid van leerlingen bevordert en daarbij ook tot goede
leerresultaten leidt. Van Batenburg vergelijkt binnen lessen metaalbewerking twee
didactische varianten met elkaar: de Directe instructievariant en de Strategische
instructievariant. Hij komt tot de conclusie dat leerlingen binnen de Strategische
instructievariant zelfstandiger werken dan in de Directe instructievariant, en hierbij
minstens even goede resultaten behalen.
7 Bron: Beleidsvoornemens 2010-2012 Locatieplan De Singel
8 Batenburg, T. van. (2010). Praktijkleerling kan het zelf. Didaktief, 8, 26.
6