Instructie in de steigers - Stichting Platforms VMBO

2 Theoretisch kader
In dit hoofdstuk wordt de theoretische achtergrond geschetst waarbinnen de centrale
onderzoeksvraag geplaatst kan worden. Allereerst komen enkele argumenten naar
voren die in de literatuur aangedragen worden om de omslag van traditioneel naar
competentiegericht leren te onderbouwen (2.1). Vervolgens worden kenmerken van
deze nieuwe opvatting op leren beschreven en consequenties besproken die deze
omslag heeft voor de rol van de docent (2.2).
2.1 Van kennisgericht naar competentiegericht
Onze huidige kennismaatschappij is continu in verandering. Als gevolg hiervan
verandert de arbeidsmarkt voortdurend. Dit vraagt van werknemers dat zij hier
flexibel op kunnen inspelen en dus continu nieuwe kennis en vaardigheden opdoen.
De wetenschap (onderwijspsychologie) wijst scholen erop dat het traditionele
kennisoverdrachtsmodel niet meer aansluit bij onze huidige maatschappij.
De overgedragen kennis zal immers snel achterhaald zijn. Behalve kennis moeten
leerlingen leren om kennis en vaardigheden in de praktijk toe te passen. Niet de
geïsoleerde kennis en vaardigheden (als doel op zich) staan centraal, maar het
vermogen om kennis, vaardigheden en bijbehorende attitudes te kunnen gebruiken
in de context van de beroepspraktijk en de samenleving. (Boekaerts & Simons,
2007.). Leerlingen moeten leren om hun kennis ‘als gereedschap’ (middel) te
hanteren. Dit betekent dat zij moeten leren om meer verantwoordelijkheid te nemen
voor het eigen leren en zo actief eigen kennis, vaardigheden en attitudes opbouwen.
Deze benadering sluit niet alleen aan bij de visie op competentiegericht leren, maar
ook op het doel van inclusief onderwijs 9 : door Praktijkschoolleerlingen zelfstandiger
en zelfverantwoordelijker te helpen worden, zullen zij beter voorbereid zijn op hun
9 Barton (2008) in Lakerveld, J. van & Otter, M. den, 2010.
8