Evaluatie van de verzelfstandiging van het FPC Dr. S. van Mesdag

1. InleidingDit onderzoek richt zich op de evaluatie van de verzelfstandiging per 1 januari 2008 van hetForensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag 1 . In dit eerste hoofdstuk komen achtereenvolgensaan bod: de aanleiding tot het evaluatie-onderzoek; de probleemstelling en onderzoeksvragen; de gebruikte onderzoeksmethoden; de opbouw van het rapport.1.1 Aanleiding tot het onderzoekPer 1 januari 2008 is na jarenlange voorbereidingen het FPC Van Mesdag in Groningen vandienstonderdeel van het Ministerie van Justitie (rijksinrichting) verzelfstandigd totprivaatrechtelijke stichting. In het debat van 11 april 2007 met de Vaste Commissie voorJustitie is door de toenmalige staatssecretaris van Justitie toegezegd dat de verzelfstandigingna twee jaar zou worden geëvalueerd. 2 Dit onderzoek voorziet in die evaluatie.Het voornaamste met de verzelfstandiging van het FPC Van Mesdag beoogde voordeelbetreft het mogelijk maken van nauwere en intensievere samenwerking, vanuit een juridischgelijkwaardige positie, met reguliere GGZ-instellingen. Dit sloot aan op eerdere ideeën vande commissie-Kosto (2001) en van de commissie-Visser (2006) 3 . De verondersteldeachterliggende voordelen van een dergelijke intensievere samenwerking betreffen: verbetering van de in-, door- en uitstroom van tbs-gestelden; verbetering van de kwaliteit van de zorg (door de ontwikkeling van een transmuraleforensische zorgketen met een eenduidige aansturing en samenhangend beleid); personele voordelen (bijvoorbeeld t.a.v. de uitwisseling, beschikbaarheid endeskundigheid van het personeel); geïntegreerde aanpak van zorg en beveiliging.Een specifieke en directe aanleiding voor de verzelfstandiging van juist het FPC Van Mesdagen niet één van de beide andere rijksklinieken, wordt gevormd door eerdere "organisatorischeen behandelinhoudelijke problemen […] die een zodanig karakter hadden dat1 Het Forensisch Psychiatrisch Centrum Dr. S. van Mesdag heette tot 2006 de Dr. S. van Mesdagkliniek -Forensisch Psychiatrisch Ziekenhuis en werd ook wel aangeduid als de (Van) Mesdagkliniek. In dit rapportwordt steeds kortheidshalve gesproken van de Van Mesdagkliniek (wanneer het de periode tot 2006 betreft)en het FPC Van Mesdag (vanaf 2006).2 Staten-Generaal, vergaderjaar 2006-2007, 30 957, nrs. 3 en B.3 Respectievelijk Commissie Beleidsvisie Tbs (2001) en Parlementaire onderzoekscommissie TBS (2006, TweedeKamer, vergaderjaar 2005-2006, 30 250, nrs. 4-5).