H3 De po-vo overgang <strong>en</strong> de schoolloopban<strong>en</strong> <strong>in</strong> h<strong>et</strong> vo verschill<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> schol<strong>en</strong> <strong>en</strong> de rest verklaard wordt door verschill<strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> b<strong>in</strong>n<strong>en</strong> schol<strong>en</strong>. In model 2 zijn de leerl<strong>in</strong>gk<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> toegevoegd, waarbij verschill<strong>en</strong>de factor<strong>en</strong> e<strong>en</strong> significante bijdrage lever<strong>en</strong>. H<strong>et</strong> model laat zi<strong>en</strong> dat meisjes over h<strong>et</strong> algeme<strong>en</strong> e<strong>en</strong> hogere score op de leerjar<strong>en</strong>ladder hal<strong>en</strong> dan jong<strong>en</strong>s <strong>in</strong> h<strong>et</strong> vierde jaar van h<strong>et</strong> vo (B = 0,15, p < ,001). Leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> waarvan de ouders maximaal MBO (B = 0,16, p < ,001) of HBO/WO (B = 0,34, p < ,001) hebb<strong>en</strong> afgerond, behal<strong>en</strong> <strong>in</strong> verhoud<strong>in</strong>g tot leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> waarvan de ouders maximaal LBO hebb<strong>en</strong> afgerond, hogere posities op de leerjar<strong>en</strong>ladder. Zowel de scores op de Cito-e<strong>in</strong>dto<strong>et</strong>s (B = 0,05, p < ,001) als de basisschooladviez<strong>en</strong> (vmbo-pro: B = -0,77, p < ,001; vmbo-gl/tl: B = 0,54, p < ,001; vmbo-tl/havo: B = 0,80, p < ,001; havo: B = 1,11, p < ,001; havo/vwo: B = 1,42, p < ,001; vwo: B = 1,70, p < ,001) zijn significant geassocieerd m<strong>et</strong> de positie op de leerjar<strong>en</strong>ladder. Leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> die e<strong>en</strong> hogere score hal<strong>en</strong> op de Cito-e<strong>in</strong>dto<strong>et</strong>s hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> grotere kans om e<strong>en</strong> hogere positie op de leerjar<strong>en</strong>ladder te behal<strong>en</strong>. Ook e<strong>en</strong> hoger schooladvies hangt, logischerwijs, sam<strong>en</strong> m<strong>et</strong> e<strong>en</strong> hogere positie op de leerjar<strong>en</strong>ladder. Hierbij merk<strong>en</strong> we op dat alle adviez<strong>en</strong> apart e<strong>en</strong> significante bijdrage lever<strong>en</strong> aan h<strong>et</strong> verklar<strong>en</strong> van de variantie <strong>in</strong> de behaalde positie op de leerjar<strong>en</strong>ladder (<strong>in</strong> vergelijk<strong>in</strong>g m<strong>et</strong> de refer<strong>en</strong>tiecategorie vmbo-bb/kb). Van de ni<strong>et</strong>-cognitieve variabel<strong>en</strong> die we aan h<strong>et</strong> model hebb<strong>en</strong> toegevoegd, zijn comp<strong>et</strong><strong>en</strong>tiemotivatie (B = 0,11, p < ,001) <strong>en</strong> welbev<strong>in</strong>d<strong>en</strong> m<strong>et</strong> doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> (B = 0,05, p = ,003) positief geassocieerd <strong>en</strong> prestatiemotivatie (B = -0,04, p = ,005) <strong>en</strong> sociale motivatie (B = - 0,08, p < ,001) negatief geassocieerd m<strong>et</strong> de positie op de leerjar<strong>en</strong>ladder. Leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> die <strong>in</strong> groep 8 hoger scor<strong>en</strong> op welbev<strong>in</strong>d<strong>en</strong> m<strong>et</strong> doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong> <strong>en</strong> op comp<strong>et</strong><strong>en</strong>tiemotivatie hebb<strong>en</strong> na vier jaar voortgez<strong>et</strong> <strong>onderwijs</strong> gemiddeld g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> e<strong>en</strong> wat hogere positie op de leerjar<strong>en</strong>ladder. Leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> die <strong>in</strong> groep 8 hoger scor<strong>en</strong> op prestatiemotivatie <strong>en</strong> sociale motivatie behal<strong>en</strong> over h<strong>et</strong> algeme<strong>en</strong> e<strong>en</strong> lagere positie op de leerjar<strong>en</strong>ladder. In alle gevall<strong>en</strong> b<strong>et</strong>reft h<strong>et</strong> relatief kle<strong>in</strong>e effect<strong>en</strong>. De leerl<strong>in</strong>gk<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> die ge<strong>en</strong> significante bijdrage lever<strong>en</strong> aan h<strong>et</strong> model zijn verwijderd (<strong>et</strong>nische herkomst, <strong>in</strong>dicatie zorgleerl<strong>in</strong>g, welbev<strong>in</strong>d<strong>en</strong> m<strong>et</strong> klasg<strong>en</strong>ot<strong>en</strong>, selfefficacy <strong>en</strong> extr<strong>in</strong>sieke motivatie). Vervolg<strong>en</strong>s zijn <strong>in</strong> model 3 de po-schoolk<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> toegevoegd. Sekse, SES, Cito-e<strong>in</strong>dto<strong>et</strong>sscores, de schooladviez<strong>en</strong>, welbev<strong>in</strong>d<strong>en</strong> m<strong>et</strong> doc<strong>en</strong>t<strong>en</strong>, prestatiemotivatie, comp<strong>et</strong><strong>en</strong>tiemotivatie <strong>en</strong> sociale motivatie blijv<strong>en</strong> significant gerelateerd aan de positie op de leerjar<strong>en</strong>ladder. De po-schoolk<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> spel<strong>en</strong> e<strong>en</strong> zeer bescheid<strong>en</strong> rol <strong>in</strong> h<strong>et</strong> model. De belangrijkste, maar zeer bescheid<strong>en</strong>, bijdrage wordt geleverd door de <strong>in</strong>dicatie leerl<strong>in</strong>gpopulatie (o.b.v. de leerl<strong>in</strong>ggewicht<strong>en</strong>) van de po-schol<strong>en</strong> (B = -0,15, p < ,001). Leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> afkomstig van po-schol<strong>en</strong> m<strong>et</strong> wat hogere leerl<strong>in</strong>ggewicht<strong>en</strong> (> 150) behal<strong>en</strong> over h<strong>et</strong> algeme<strong>en</strong> e<strong>en</strong> lagere positie op de leerjar<strong>en</strong>ladder <strong>in</strong> vergelijk<strong>in</strong>g m<strong>et</strong> leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> afkomstig van po-schol<strong>en</strong> m<strong>et</strong> wat lagere leerl<strong>in</strong>ggewicht<strong>en</strong> (tuss<strong>en</strong> 100-109 <strong>en</strong> tuss<strong>en</strong> 110-149). Aanvull<strong>en</strong>d zi<strong>en</strong> we (zeer kle<strong>in</strong>e) verschill<strong>en</strong> voor d<strong>en</strong>om<strong>in</strong>atie <strong>en</strong> prov<strong>in</strong>cie. Leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> die op e<strong>en</strong> Rooms-Katholieke basisschool hebb<strong>en</strong> gez<strong>et</strong><strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> gemiddeld g<strong>en</strong>om<strong>en</strong> e<strong>en</strong> i<strong>et</strong>s hogere positie op de leerjar<strong>en</strong>ladder bereikt dan andere leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> (B = 0,11, p < ,001). H<strong>et</strong>zelfde geldt voor leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> die op basisschol<strong>en</strong> <strong>in</strong> Zuid-Holland of Friesland 55
<strong>Overgang<strong>en</strong></strong> <strong>en</strong> aansluit<strong>in</strong>g<strong>en</strong> <strong>in</strong> h<strong>et</strong> <strong>onderwijs</strong>. Deelrapportage 2: de po-vo overgang hebb<strong>en</strong> gez<strong>et</strong><strong>en</strong> <strong>in</strong> vergelijk<strong>in</strong>g m<strong>et</strong> leerl<strong>in</strong>g<strong>en</strong> die <strong>in</strong> Gron<strong>in</strong>g<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> basisschool hebb<strong>en</strong> gez<strong>et</strong><strong>en</strong> (B = 0,26, p = ,003 <strong>en</strong> B = 0,26, p = ,007, respectievelijk). Tabel 3.5 Regressiecoëfficiënt<strong>en</strong> (standaardfout<strong>en</strong>) van leerl<strong>in</strong>g- <strong>en</strong> po-schoolk<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> voor de positie op de leerjar<strong>en</strong>ladder Model 1 Β (SE) Model 2 Β (SE) Model 3 Β (SE) Constante 6,99 (0,01)** 6,00 (0,04)** 5,90 (0,10)** Leerl<strong>in</strong>gk<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> Sekse: meisje 0,15 (0,02)** 0,15 (0,02)** Etnische herkomst: ni<strong>et</strong>-Westers 0,06 (0,03) SES: max. MBO 0,16 (0,03)** 0,12 (0,03)** SES: HBO/WO 0,34 (0,03)** 0,30 (0,03)** Indicatie zorgleerl<strong>in</strong>g -0,06 (0,03) Cito-e<strong>in</strong>dto<strong>et</strong>sscore 0,05 (