Overgangen en aansingen in et onderwijs

H5 De cognitieve ontwikkeling rondom de po-vo overgang
etnische herkomst en de indicatie zorgleerling toegevoegd. Tweeëntwintig procent van de
variantie in wiskundetoetsscores wordt verklaard door de leerlingkenmerken. In de tweede
stap zijn de schooladviezen en de toetsscores begrijpend lezen en rekenen in po-8 toegevoegd.
Het enige verschil met de regressiemodellen uit de vorige paragraaf is dat ook de toetsscores
begrijpend lezen in po-8 zijn meegenomen in het model. Begrijpend lezen in po-8 hebben we
ook als predictor voor de wiskundeprestaties in vo-3 meegenomen, omdat uit eerder
onderzoek blijkt dat prestaties in begrijpend lezen ook van invloed kunnen zijn op prestaties
in andere schoolvakken, zoals wiskunde. 28 De toevoeging van deze variabelen kon 38% van
de variantie in rekenscores verklaren (ΔR 2 = ,38, p < ,001). In het laatste model, zijn wederom
het al dan niet in een brede klas zitten in vo-1 of vo-2 toegevoegd. Deze stap leidt echter niet
tot een significante stijging van de verklaarde variantie van de wiskundescores (ΔR 2 = < ,01, p
= ,102). De resultaten laten zien dat 60% van de variantie in de wiskundescores door de
variabelen in het totale model verklaard kan worden. In Tabel 5.9 zijn de resultaten
weergegeven.
In het eerste model (model 1) is sekse significant negatief gerelateerd aan de toetsscores
wiskunde (β = -0,11, p < ,001). Met andere woorden, jongens hadden over het algemeen
hogere scores behaald op de toets dan meisjes. De sociaaleconomische status van leerlingen is
positief geassocieerd met de wiskundescores (β = 0,17, p < ,001 en β = 0,36, p < ,001,
respectievelijk). Oftewel, leerlingen van wie de ouders maximaal MBO of HBO/WO hebben
afgerond, hebben gemiddeld hogere scores behaald dan leerlingen van wie de ouders
maximaal LBO hebben afgerond. Westerse leerlingen hebben wat hoger gescoord dan niet-
Westerse leerlingen (β = -0,10, p < ,001). Tot slot is net als bij begrijpend lezen de indicatie
zorgleerling negatief gerelateerd aan de toetsscores wiskunde (β = -0,27, p < ,001), dat wil
zeggen dat leerlingen met deze indicatie gemiddeld lagere scores op de wiskundetoets hebben
behaald dan leerlingen zonder deze indicatie.
Model 2 laat een vergelijkbaar beeld zien als bij begrijpend lezen. De meeste
basisschooladviezen zijn positief gerelateerd aan de toetsscores wiskunde in vo-3 (β = 0,08, p
< ,001 voor vmbo-kb, β = 0,20, p < ,001 voor vmbo-gl/tl, β = 0,22, p < ,001 voor vmbotl/havo,
β = 0,34, p < ,001 voor havo, β = 0,36, p < ,001 voor havo/vwo, β = 0,43, p < ,001
voor vwo). Alleen de adviezen vmbo-bb/kb en vmb-kb/gl zijn niet significant geassocieerd
met rekenprestaties in vo-3, waarschijnlijk omdat de groep leerlingen met deze adviezen
relatief klein is. Daarnaast zijn, zoals te verwachten valt, de toetsscores rekenen in po-8
positief gerelateerd aan de wiskundeprestaties in het vo (β = 0,37, p < ,001). Toetsscores
begrijpend lezen in po-8 bleken echter niet significant geassocieerd te zijn met
wiskundeprestaties in vo-3.
In model 2 zijn etnische herkomst en de indicatie zorgleerling niet meer significant
gerelateerd aan de wiskundeprestaties in vo-3. Sekse en de sociaaleconomische status van de
leerlingen zijn daarentegen nog statistisch significant gerelateerd aan de toetsscores wiskunde
in vo-3. Oftewel, na de inclusie van de cognitieve factoren gemeten in po-8 zien we nog
steeds significante sekseverschillen (jongen scoren hoger op wiskunde dan meisjes) en
28
Zie bv. Korpershoek, Kuyper, & van der Werf (2014).
97