Overgangen en aansingen in et onderwijs

Overgangen en aansluitingen in het onderwijs. Deelrapportage 2: de po-vo overgang
Tabel 5.7 Overzicht van de scores op wiskunde in vo-3, uitgesplitst naar sekse, etnische
herkomst en SES
Vmbo-bb/kb Vmbo-gl/tl Havo Vwo Totaal
Jongens 46,08 (15,84) 59,87 (14,23) 72,44 (12,75) 84,39 (9,56) 65,00 (19,66)
Meisjes 38,03 (12,31) 54,43 (13,83) 67,15 (11,43) 78,61 (10,72) 61,21 (19,21)
Westers 43,47 (14,67) 57,40 (14,08) 70,18 (12,35) 81,33 (10,71) 64,81 (18,92)
Niet-Westers 40,17 (15,10) 54,86 (14,76) 68,60 (11,80) 78,83 (10,16) 54,49 (20,09)
SES: max. LBO 41,08 (14,55) 55,84 (15,10) 69,24 (11,13) 78,47 (10,94) 52,60 (18,97)
SES: max. MBO 43,83 (15,38) 57,63 (13,59) 70,38 (11,68) 80,29 (10,89) 62,84 (18,29)
SES: HBO/WO 45,14 (14,59) 57,55 (13,85) 69,74 (13,72) 81,89 (10,50) 71,80 (17,12)
Westerse jongeren behaalden hogere scores op de wiskundetoets dan hun niet-Westerse
leeftijdsgenoten (64,81 vs. 54,49 punten). Hoewel op alle onderwijstypen verschillen
zichtbaar zijn, zijn de verschillen niet heel groot. Het grootste verschil is op het vmbo-bb/kb
(3,3 punten verschil). Het interactie-effect tussen etnische herkomst en onderwijstype is niet
statistisch significant (p = ,867). De verschillen in toetsscores wiskunde tussen de
onderwijstypen zijn daarentegen wel significant (F (3, 2.345) = 528,35, p < ,001, partial η 2 =
,40). Met andere woorden, leerlingen in een hoger onderwijstype hebben gemiddeld hogere
scores behaald dan leerlingen in de lagere onderwijstypen. Het hoofdeffect van etnische
herkomst is ook statistisch significant (F (1, 2.345) = 10,66, p = ,001, partial η 2 = ,01).
Over het geheel genomen hebben leerlingen met een hogere SES ook hogere scores op de
wiskundetoets behaald. Er zijn echter verschillen te zien tussen de verschillende
onderwijstypen. Op het vmbo-gl/tl zijn bijvoorbeeld bijna geen verschillen in scores te zien
tussen leerlingen van wie de ouders maximaal LBO hebben afgerond of maximaal MBO of
HBO/WO hebben afgerond (55,84 vs. 57,63 en 57,55 punten). In het vmbo-bb/kb is er echter
een duidelijk verschil in scores op de wiskundetoets tussen de leerlingen waarvan de ouders
laagopgeleid zijn (max. LBO; 41,08 punten) en leerlingen waarvan de ouders hoogopgeleid
zijn (HBO/WO: 45,14 punten). Het interactie-effect tussen onderwijstype en SES is niet
statistisch significant (p = ,705), wat betekent dat de invloed van SES op wiskundeprestaties
onafhankelijk is van het onderwijstype. Het hoofdeffect van SES is ook niet significant (p =
,016). Alleen het hoofdeffect van onderwijstype is statistisch significant (F (3, 2.292) =
540,20, p < ,001, partial η 2 = ,41). Met andere woorden, leerlingen in hogere onderwijstypen
hebben hogere scores op de wiskundetoets behaald dan leerlingen in lagere onderwijstypen.
5.4 Predictoren van begrijpend lezen en wiskundeprestaties in vo-3
Een manier om de ontwikkeling van vaardigheden in begrijpend lezen en rekenen/wiskunde te
onderzoeken is door in beeld te brengen welke leerlingkenmerken en cognitieve kenmerken
van leerlingen in po-8 positief of negatief gerelateerd zijn aan de cognitieve kenmerken in vo-
3. Dit biedt de mogelijkheid om te bepalen welke factoren de prestaties op begrijpend lezen
en wiskunde in vo-3 kunnen voorspellen. Op basis van het theoretisch model uit de inleiding
(Hoofdstuk 1) hebben we de volgende variabelen meegenomen in de analyses: sekse, SES,
94