Overgangen en aansingen in et onderwijs

H3 De po-vo overgang en de schoolloopbanen in het vo
Cito-eindtoetsscores van leerlingen met een indicatie zorgleerling.
Als tweede vraag, hebben we gekeken in hoeverre er sprake is van discrepanties tussen het
schooladvies en het onderwijstype dat afgeleid kan worden van de Cito-eindtoetsscores. Voor
de overgrote meerderheid van de leerlingen (4 op de 5), kwam het geadviseerde
onderwijstype overeen met het onderwijstype waar leerlingen met vergelijkbare Citoeindtoetsscores
doorgaans terecht komen. Bij 1 op de 10 leerlingen was het geadviseerde
onderwijstype hoger en dan het onderwijstype waar leerlingen met vergelijkbare scores
doorgaans terecht komen. Daartegenover staat dat 1 op de 10 leerlingen een lager
onderwijstype geadviseerd had gekregen dan het onderwijstype waar leerlingen met
vergelijkbare scores doorgaans terecht komen.
Vervolgens is in kaart gebracht in hoeverre de schooladviezen overeenkomen met het
onderwijstype dat leerlingen volgen in vo-1. Het overgrote deel van de leerlingen zit in vo-1
in gecombineerde brugklassen (2 op de 5) of brede klassen met meer dan twee niveaus
(eveneens 2 op de 5 leerlingen). Daardoor is het niet mogelijk om verstrekkende conclusies te
trekken over de overeenkomst tussen het schooladvies en de onderwijstypen in vo-1. De
meeste leerlingen komen in het eerste jaar van het vo echter terecht in een brugklas waar het
geadviseerde onderwijstype deel van uitmaakt.
In de tweede plaats keken we naar de schoolloopbanen van de leerlingen in het vo. Hierbij is
bekeken hoe de schoolloopbanen van leerlingen verlopen van leerjaar 1 tot en met leerjaar 4
van het vo. De leerlingstromen van onderwijstype naar onderwijstype zijn van jaar op jaar in
kaart gebracht. Ongeveer 40% van de leerlingen zat in vo-1 in een brede klas (een klas met >
2 niveaus) en ruim de helft zat het jaar daarop nog steeds in een brede klas. De leerlingen uit
de brede klassen zijn naar allerlei onderwijstypen doorgestroomd. Leerlingen uit enkelvoudig
onderwijstypen (bv. vwo) stromen doorgaans door naar dezelfde enkelvoudige
onderwijstypen (wederom vwo) in het daarop volgende jaar (ruim 3 op de 4 leerlingen).
Vanuit de gecombineerde onderwijstypen verschilt de doorstroom voor de verschillende
gecombineerde onderwijstypen en verschilt de doorstroom van jaar op jaar. De grootste
groepen afstromers (> 100 leerlingen) naar een lager onderwijstype zien we bij de overstap
van vo-2 naar vo-3 en bij de overstap van vo-3 naar vo-4. Er bleken geen grote groepen (>
100 leerlingen) opstromers naar een hoger onderwijstype te zijn.
Vervolgens hebben we ons gericht op het aantal leerlingen dat nominaal loopt en het
aantal leerlingen dat doubleert in de leerjaren 1 tot en met 4 van het vo. In totaal is 1 op de 8
leerlingen een keer gedoubleerd in de leerjaren 1 tot en met 3. Voor de volgende deelvraag
wilden we weten of doubleren vaker of minder vaak voorkomt op bepaalde typen vo-scholen.
De aanwezigheid van brede klassen tot en met leerjaar 3 lijkt te leiden tot iets hogere
percentages doublures in vergelijking met scholen die hooguit 2 jaren brede klassen
aanbieden.
Daarna is bekeken in hoeverre we de onderwijsposities van leerlingen na vier jaar vo
kunnen voorspellen uit de leerlingkenmerken, de cognitieve en niet-cognitieve kenmerken van
leerlingen in po-8 en de po-schoolkenmerken. In het uiteindelijke model waren de Citoeindtoetsscores,
de schooladviezen en SES positief gerelateerd aan de onderwijsposities van
69