Bijenplanten_web

steenbreekfamilie 103
Schildersverdriet (Saxifraga umbrosa)
Schildersverdriet is een plantje met kleine bloemen en opvallende
namen. Behalve Schildersverdriet wordt de plant ook
wel Porceleinbloempje en Hoe-langer-hoe-liever genoemd.
In het Engels heet de soort None-so-pretty, en de Fransen
noemen haar Mignonette, Amourette of Desespoir des
peintres. Bij onze oosterburen heet ze Schatten Steinbrech
en in Friesland Minnistefamke, ofwel Mennonistenmeisje.
Overblijvend
Schildersverdriet is een overblijvende plant die in ons land
niet inheems is, maar het toch heel goed doet in de tuin, als
de grond maar niet te zuur en niet kalkarm is. De soort is afkomstig
uit het noorden van Portugal en Spanje, en behoort tot
het geslacht Steenbreek (Saxifraga) van de Steenbreekfamilie
(Saxifragaceae). Dit geslacht omvat ongeveer 300 soorten, die
vooral voorkomen in de gematigde en koude zones van het
noordelijk halfrond. De meeste soorten zijn in bergachtige
gebieden te vinden.
Nectariën op het vruchtbeginsel
In de tuin wordt Schildersverdriet veel als randplantje
gebruikt. In het vroege voorjaar ontwikkelen zich nieuwe
bladrozetten in het hart van de rozetten die het voorgaande
jaar zijn gevormd. Omstreeks april zijn in het midden van de
rozetten de ontwikkelende bloeiwijzen al te zien. De rozetten
worden gevormd door dikke blaadjes met een gekartelde rand.
De bladstelen zijn langs de rand behaard. Begin juni vertonen
zich de bloempjes die in een losse tros zitten. De vijf kroonbladen
zijn wit met halverwege rode punten. Aan de voet van
elk kroonblad bevindt zich een gele vlek, die insecten de weg
naar de nectar moet wijzen. De nectar is met een loep als
kleine druppeltjes te zien op de zijkant van het bolvormige
vruchtbeginsel. De bijen hebben niet veel moeite met het
opnemen van de nectar. Ze verzamelen ook stuifmeel.
De voorkant van de kop is soms helemaal bepoederd met
stuifmeelkorrels. De stuifmeelklompjes hebben dezelfde
prachtige rode kleur als de stengels.
De stengels zijn bezet met haren, die aan het eind een rood
bolletje hebben. Hoewel de stengel zelf groen is, lijkt hij door
al die bolletjes rood gekleurd. De helmknoppen buigen naar
buiten, waarna de helmhokken zich openen. Ze vallen gauw
af en je ziet dan ook veel bloemen met alleen de helmdraden.
Tegen het eind van de bloei staan de helmdraden rechtop
tegen het vruchtbeginsel, dat intussen is uitgegroeid.
Gemakkelijke tuinplant
In de nazomer zijn de planten gemakkelijk te vermeerderen
door nieuw gevormde rozetten in de grond te zetten.
Ze wortelen erg gemakkelijk en ze zijn goed winterhard.
plaat 39. Schildersverdriet
A plant met bloeiwijze; B bloem; C stuifmeelkorrel (tricolpaat):
1 polair aanzicht, 2 equatoriaal aanzicht; D rijpende vrucht;
E vruchten; F geopende vrucht; G zaad.