Bijenplanten_web

nachtschadefamilie 325
Paprika (Capsicum annuum)
Paprika behoort tot het geslacht Capsicum van de Nachtschadefamilie
(Solanaceae). Alle ongeveer 30 Capsicumsoorten
zijn inheems in de tropische en subtropische delen
van Centraal- en Zuid-Amerika. Een vijftal soorten is om de
vruchten in cultuur genomen; enkele soorten worden ook als
sierplant geweekt. Na de ontdekkingsreis van Columbus in
1492 heeft de Paprika zich via de vele Portugese en Spaanse
handelsroutes over een groot deel van de wereld verspreid.
In gematigde gebieden wordt hij in kassen gekweekt, in de
warmere streken wordt de soort ook verwilderd aangetroffen.
Meerjarige plant
Paprika is een meerjarige plant. In het begin zijn de jonge
planten kruidachtig, maar als ze niet van vorst te lijden hebben,
worden ze op de lange duur houtachtig. De donkergroene
eivormige bladeren zijn asymmetrisch en hebben een matglanzend
oppervlak. De bloemen ontwikkelen zich in de
bladoksels. Tegelijk vormen zich daar twee bladeren, waarvan
er één mee groeit met een zijscheut. Het andere blad vormt
een scheut die in ontwikkeling sterk achter blijft. De stengels
van de plant krijgen daardoor een geknikte vorm.
draden. Aangezien bij zelfbestuiving ook vruchtzetting plaatsvindt,
is het gunstig als stamper en meeldraden even lang zijn.
Als de helmhokken opengaan, valt het stuifmeel op de stempel.
Voor vruchtzetting moet de bestuiving binnen 24 uur na het
opengaan van de bloem plaatsvinden, want daarna heeft de
substantie op de stempel zijn kleefkracht verloren.
Bijen voornaamste bestuivers
In de vrije natuur zijn de bijen de voornaamste bestuivers,
hoewel het bezoek onregelmatig is en alleen bij warm helder
weer of in droge periodes plaatsvindt. In kassen kunnen
honingbijen op Paprika vliegen als het volk in een kas wordt
geplaatst of bij mooi weer via openstaande ramen naar binnen
kunnen vliegen. Bij bestuiving door bijen vormen zich mooiere
vruchten. Behalve stuifmeel kan ook nectar worden verzameld.
Het nectarium ligt tussen de meeldraden en de bloemkroon
en in groeven die zich tussen de meeldraden in de bloemkroon
bevinden. Meestal zijn er met een loep nectardruppeltjes aan
de bovenuiteinden van deze groeven zichtbaar. De bloemen
zijn vrijwel geurloos en de nectar is niet erg attractief, waardoor
bijen snel de voorkeur geven aan andere soorten.
Vruchten in vele vormen
Van alle Capsicum-soorten vertoont de vrucht van de Paprika
de grootste variatie in vorm en kleur. Het is een ‘opgeblazen’
tweehokkige bes met een dikke leerachtige wand, die groen,
rood, geel, violet of bijna zwart kan zijn. De naam Paprika is
ontleend aan de peperachtige smaak van de vruchten, veroorzaakt
door de stof capsaicine in de tussenwand van de
vrucht. In de Balkan werd de plant vroeger peperke, piperke
en paparka genoemd. In de zestiende eeuw maakten de
Hongaren daar paprika van. In de vrucht kunnen zich vele
lichtgeel gekleurde zaden vormen.
Vroege bloemen
De bloemen openen zich vroeg op de dag. Twee uur na zonsopgang
staan ze wijd open. De witte kroon bestaat uit een
korte buis met aan de rand vier tot zes lobben. De meeldraden
staan onder op de kroon, afwisselend met deze lobben.
De bloemen zijn proterogyn. Bij het opengaan van de bloem,
voordat het stuifmeel vrijkomt, heeft de stamper zich al
volledig ontwikkeld. De stempel is in dit stadium bedekt met
een kleverige substantie, die er voor dient om stuifmeelkorrels
vast te houden en tot kieming te brengen. De lengte van de
stamper varieert van iets korter tot iets langer dan de meelplaat
150. Paprika
A stengel met bladeren en bloem; B en C bloem van boven en opzij;
D stamper en deel van de meeldraden; E deel kroon met meeldraden
en daartussen groef in kroon; F meeldraad met opengaande helmhok;
G stuifmeelkorrel (tricolporaat): 1 polair aanzicht, 2 equatoriaal
aanzicht; H stamper; I horizontale doorsnede vruchtbeginsel;
J vrucht; K zaden.