Anlatı Bilimi Açısından Roman-Sinema Etkileşimi ... - Bilkent University

geriye dönüş hiç kullanılmamıştır. Filmde genel olarak çok yalın bir sinemasal
anlatım dikkat çeker. Kavur’un diğer filmlerine baktığımızda da bunun bilinçli bir
tercih olduğunu görebiliriz. Ancak bu uyarlamada geçmişe yer verilmemesi önemli
bir eksiklik olarak yorumlanabilir. Kuşkusuz uyarlamalar yapıta bağlı kalmak
zorunda değildir ve uyarlamada yeni bir yaratım söz konusudur. Fakat Enis Batur’un
“‘Anayurt Oteli’ İçin Angiographie” adlı yazısında Anayurt Oteli filmine getirdiği şu
ağır eleştirilerde haklılık payı vardır:
Hem adım adım roman izlenmiş, hem de kitaba anlamsal zenginliğini
veren tabakalar iğdiş edilmiş. Atılgan’ın romanında otelin her bir
odasının geçmişi, buna koşut olarak da psikodinamik boyutu
vurgulanıyor örneğin; oysa filimi izlerken, Gecikmeli Ankara Treniyle
Gelen Kadının da, Ortalıkçı Kadınn da yattıkları odalar bu boyuttan
yoksun. Hele Zebercet’in neden kendini o odada astığı, hiç belli değil.
Daha önemlisi Zebercet’in ve Keçeciler Ailesinin geçmişi –bu harç
filime emdirilememiş, onun için de adam bir piskopata indirgenmiş. [.
. . . ] Zebercet’in geçmişi Keçeciler’in tarihiyle buluşunca anlam
kazanıyor herşey: O bungun yalnızlık, oteli kapatır gibi hayatı kapatış,
düğüm olmuş cinsellik ve inatçı bir başağrısı gibi Zebercet’i izleyen
geçmiş[.] (296-97)
Bence de özellikle Zebercet’in intiharının nedenleri de geçmişle bağlantılıdır.
Filmde geçmiş çok az verildiği için kitabın anlamsal tabakaları filme aktarılamamış
ve yeni nedenler de eklenmemiştir. Dolayısıyla filmin anlamsal düzeyi eksik
kalmaktadır. Kavur, geçmişle ilgili bilgileri birkaç sahnede izleyiciye aktarmaya
çalışır. Bunu, gerilemenin sinemadaki karşılığı olarak tanımladığımız geriye dönüş
(flashback) ile yapmaz. Anlatının içindeki kişilerin ağzından olayları aktarır.
28