Anlatı Bilimi Açısından Roman-Sinema Etkileşimi ... - Bilkent University

9) “Pazartesi”: 6 gün (4 Kasım – 10 Kasım), 32 dakika 4 saniyede anlatılır.
Süreyi saniyeye çevirip gün sayısına böldüğümüzde bir günün 321 saniyede
anlatıldığını buluruz.
10) “Pazar sabahı”: Yaklaşık 3 saat, 8 dakika 40 saniyede anlatılır. Süreyi
saniyeye çevirip bir güne tamamladığımızda bir günün 4160 saniyede
anlatıldığını buluruz.
Burada filmi izlerken geçen süreyle filmin anlatı zamanının (yani süjesel zamanının)
karşılaştırmasını yapmaktayız. Bu hesaplamalar Genette’in edebî anlatılar için
ortaya koyduğu “anlatının hızı” kavramının sinemasal karşılığıdır. Tezin “Ek C”
bölümünde “Filmde Her Bölümde Bir Güne Düşen Süre” başlıklı bir grafik
bulunmaktadır. Bu grafikte, süre arttıkça anlatı hızı azalmakta, süre azaldıkça anlatı
hızlanmaktadır. “Pazar Sabahı” başlıklı son bölüm, anlatının en yavaş, “Gece”
başlıklı altıncı bölüm ise en hızlı bölümüdür. Anayurt Oteli filminde intihar
sahnesinde hızın çok yavaş olması yönetmenin dramatik yapıyı sağlamada bilinçli bir
tercih yaptığının göstergesidir. Son bölüm haricinde anlatı hızında anî değişimler
gözlenmemektedir.
Bu iki grafik, bize Anayurt Oteli romanı ve filmindeki anlatı hızlarının ne
kadar farklı olduğunu göstermektedir. Romandaki hız hesaplamalarının kesin
olmaması filme dönüştürümde esneklik sağlamaktadır. Zaten Anayurt Oteli
filminde, romandaki geriye dönüşler filme dahil edilmediği için farklı bir grafik
çıkması çok doğaldır.
Anlatı hızı hesaplamalarında filmin farklı yapısı süresel olanaklar sağladığı
gibi sorunlar da ortaya çıkarır. “Görüntü, diyalog, dışses, müzik, ses etkileri ve
yazılı malzeme tek bir süre için birbirini tamamlayıcı (ya da bazen gereğinden çok)
katkıda bulunabilirler. Ya da bunlar, çok katlılık, eş zamanlılık, ya da aykırı
35