Anlatı Bilimi Açısından Roman-Sinema Etkileşimi ... - Bilkent University

1) Romanda anlatı zamanı 22 gün, filmde 25 gündür.
2) Romanda öykü zamanı 124 yıl, filmde hiç geriye dönüş olmadığı için
anlatı zamanıyla aynı, yani 25 gündür.
3) Roman 1963, film 1986 yılında geçmektedir.
4) Romanda Zebercet 33, filmde 36 yaşındadır.
Modern romanın ve sinemanın temelinde yer alan eşzamanlılık, Anayurt
Oteli’nde de görülmektedir. Zebercet’le yaşlı bir adamın mezarlıktaki konuşmasında
karşılaştığımız gibi bir kişi konuşurken diğerinin ne yaptığı ya da çevresindeki
ayrıntılar parantez içinde anlatılır. Bu, daha çok senaryo yazımında kullanılan bir
tekniktir. Senaryoda kişilerin konuşmalarının yanına parantez içinde kişinin
görünüşü, dinleyen kişinin o sırada ne yaptığı, olayın geçtiği mekânı tanımlayan
görsel özellikler ya da çekimle ilgili ayrıntılar belirtilir.
Sinemada izlediğimiz her şey o an oluyormuş gibidir, yani egemen olan
şimdiki zamandır. Romanı sinemasal anlatıma yakınlaştırmaya çalışanlar, özellikle
de Yeni Roman akımının temsilcileri, romanda şimdiki zamanı daha çok kullanırlar.
Anayurt Oteli’nde de bazı yerlerde şimdiki zamana rastlanmaktadır. Fakat Yeni
Roman akımından farklı olarak genellikle di’li geçmiş zamanın görüldüğü de
belirtilmelidir.
Zaman açısından roman ve film arasındaki bir diğer farklılık, filmin sabit bir
izleme süresi varken, romanın sabit bir okuma süresinin olmamasıdır. Bu da
doğrudan hız incelemelerindeki sonucun kesinliğini etkilemektedir. Anayurt Oteli
romanı ve filminin öykü zamanlarının farklı olmasından kaynaklanan iki değişik
grafikle karşılaşmaktayız. “Romanda Her Bölümde Bir Sayfaya Düşen Gün” ve
“Filmde Her Bölümde Bir Güne Düşen Süre” başlıklı bu iki grafik iki yapıt
arasındaki farklılığı görmemiz açısından önemlidir.
66