van gölü hidrolojisi ve kirliliği konferansı bildiri kitabı

Van Gölü Hidrolojisi ve Kirliliği Konferansı, 21-22 Ağustos 2008, DSİ XVII. Bölge Müdürlüğü, Van.VAN METEOROLOJİ İSTASYONUNDA GÖZLENMİŞ SERİLER ÜZERİNDEKİ-KARE, KOLMOGOROV-SMIRNOV, ve OLASILIK POZİSYONU KORELASYON KATSAYISI (PPCC)UYGUNLUK TESTLERİ DEĞERLENDİRMESİNE GÖRE UYGUN BULUNAN GUMBEL-OAM DAĞILIMI İLEARDIŞIK STANDART SÜRELİ YILLIK YAĞIŞLARIN YİNELENME DEĞERLERİ:Tekerrür DAKİKA SAATPeryodu 5 10 15 30 1 2 3 4 5 6 8 12 18 24------------------------------------------------------------------------------------------2 4.2 5.3 6.1 7.6 9.6 12.2 14.0 15.4 16.6 17.7 19.5 22.4 25.8 28.55 6.8 8.2 9.2 11.2 13.7 16.9 19.0 20.8 22.2 23.5 25.6 29.1 33.0 36.110 8.4 10.1 11.3 13.6 16.4 19.9 22.4 24.3 25.9 27.3 29.7 33.4 37.7 41.125 10.5 12.5 13.9 16.6 19.9 23.9 26.6 28.8 30.6 32.1 34.8 39.0 43.7 47.450 12.1 14.3 15.8 18.8 22.4 26.8 29.8 32.1 34.0 35.7 38.6 43.1 48.1 52.1100 13.7 16.1 17.8 21.0 24.9 29.6 32.9 35.4 37.5 39.3 42.4 47.1 52.5 56.7200 15.2 17.9 19.7 23.2 27.4 32.5 36.0 38.7 40.9 42.9 46.1 51.2 56.9 61.4500 17.3 20.2 22.2 26.1 30.7 36.3 40.1 43.0 45.4 47.5 51.1 56.6 62.7 67.51000 18.8 22.0 24.1 28.3 33.2 39.2 43.2 46.3 48.9 51.1 54.8 60.6 67.1 72.12000 20.4 23.8 26.0 30.5 35.8 42.0 46.3 49.5 52.3 54.6 58.6 64.7 71.5 76.85000 22.4 26.1 28.6 33.4 39.1 45.8 50.4 53.9 56.8 59.3 63.5 70.0 77.2 82.910000 24.0 27.9 30.5 35.6 41.6 48.7 53.4 57.1 60.2 62.8 67.2 74.0 81.6 87.51000VAN DMI METEOROLOJİ İSTASYONU YAĞIŞ ŞİDDET-SÜRE-TEKERRÜR EĞRİLERİ( GUMBEL-OAM Dağılımı ile)Yağış Şiddeti, (mm/saat)100101000 YIL500 YIL200 YIL100 YIL50 YIL25 YIL10 YIL5 YIL2 YIL11 10 100 1000 10000Yağış Süresi, (Dakika)Şekil 2. Van meteoroloji istasyonunda kaydedilmiş standart süreli YYP serileri frekans analizindeen uygun dağılım ile şiddet-süre-tekerrür eğrileri3. SONUÇLARKonuyla ilgili süregelen literatür takibi ve çalışmalar sonucu, güncel istatistik yöntemleriiçeren yıllık taşkın pikleri (YTP) frekans analizi için ve 14 ardışık standart süreli yıllıkyağmur pikleri (YYP) frekans analizi için bilgisayar programları kodlanmıştır. Bu programlar,Van Gölü Havzasında, kayıt süreleri 15 ile 45 yıl arası olan ölçülmüş kaydedilmiş birkaç YTPve YYP serilerine uygulanmıştır. 5 adet ARİ’daki YTP serilerine uygulanmasında, uygunluktestlerine göre, parametreleri momentler yöntemiyle hesaplanmış LN2, Gumbel, ve LP3dağılımlarının daha başarılı olduğu kanaatine varılmıştır. 4 adet istasyondaki YYP serilerineuygulanmasında, uygunluk testlerinin ağırlıklı sonucuna göre Tatvan ve Van istasyonlarında,parametreleri OAM yöntemiyle hesaplanmış Gumbel dağılımı, Gevaş’ta parametreleri MOyöntemiyle hesaplanmış Gumbel dağılımı, Erciş’te de parametreleri KBOAM yöntemiylehesaplanmış GED dağılımı en uygun dağılımlar olarak bulunmuştur.35