van gölü hidrolojisi ve kirliliği konferansı bildiri kitabı

Van Gölü Hidrolojisi ve Kirliliği Konferansı, 21-22 Ağustos 2008, DSİ XVII. Bölge Müdürlüğü, Van.3. HİDROLOJİVan havzasının hidrolojik özelliklerinin aydınlatılması amacıyla; önce havza içindeki sunoktaları (göl, akarsu, kuyu ve kaynaklar) belirlenmiş ve hidroloji haritası oluşturulmuştur(Şekil 1). Sonra havza içinde ve dışında yeralan hidrometoroloji istasyonlarının verilerikullanılarak yağış, buharlaşma ve akış parametreleri hesaplanmış ve tüm bu verilerdenyararlanarak havzanın su bilançosu hazırlanmıştır. Komşu havzalarla olan hidrolojik ilişkininbelirlenmesine çalışılmıştır.3.1. Göllerİnceleme alanının batısında Van gölü (1648m- 3650 km 2 ) kuzey doğusunda Erçek gölü (1803m-94.5 km 2 ), doğusunda Güvelek gölü (2225 m-0.55 km 2 ) ve güney doğusunda Turna (Keşiş)gölü (2544m-7.04 km 2 ) yeralır. DSİ tarafından göllerin seviye değişimleri düzenli olarakölçülmektedir. Van akiferinin üst kesiminde ise DSİ tarafından yapılmış olan Sıhke göleti(1810m-1 km 2 ) yeralmaktadır (Şekil 1). Van akiferi Van gölü ve Sıhke göleti ile direktilişkidedir. Sıhke göleti akiferi beslemekte, havzadaki yeraltı ve yüzey suları ise Van gölünübeslemektedir.İnceleme alanının batısında yer alan ve bütün akarsuları drene eden dünyanın en büyük tuzlu(NaHCO 3 -sodalı) gölü yer almaktadır (Şekil 1). Yüzey alanı 3500-3650 km 2 civarındadeğişen Van gölü oldukça geniş bir drenaj alanına (12500 km 2 ) sahiptir. Bu alandan iriliufaklı 101 adet akarsu Van gölüne boşalmaktadır. Gölden bir çıkış yolu bulunmamaktadır.Gölün ortalama derinliği 200-300 m civarında ve en derin noktası Adilcevaz yakınında 451 molarak ölçülmüştür. Van gölünde su seviyesi 1969 yılından beri yaklaşık olarak 1648-1650 marasında değişmekte ve giderek artış göstermektedir. Van gölünün yıllara göre değişimgösteren su seviyesi 1996-97 yıllarında 1650 m’ye ulaşmışken, 2001 yılında ortalama 1648m’ye gerilemiştir. İnceleme dönemine ilişkin ölçümler Şekil 2 ‘de gösterilmiştir. 1987-1997yılları arasındaki 10 yıllık bir dönemde Van gölünün su seviyesinde yaklaşık 2 m lik önemlibir artış gözlenmektedir. 1998 den 2001 yılına kadar ise seviyede bir düşme gözlenmektedir.1651) 1650.5(mtu 1650okis 1649.5eiyve 1649SlöG1648.5MIN LLMAX LL16481647.5Yıllar1970 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005Şekil 10 Van gölü su seviyesinin yıllara göre maksimum ve minimum değişimleri39