RAPORT - Ministerstwo Spraw Wewnętrznych

Bezpieczeństwo powszechne
Stale utrzymuje się wysoki wskaźnik stwierdzanych przypadków występowania
w grupie obiektów mieszkalnych warunków zagrożenia życia ludzi, których usunięcie w drodze
postępowań administracyjnych napotyka na poważne utrudnienia, m.in. ze względu
na uciekanie się zarządzających obiektami do długotrwałych procedur zaskarżania decyzji
organów PSP do sądów administracyjnych.
W grupie obiektów zamieszkania zbiorowego (bardzo istotnych z punktu widzenia bezpieczeństwa
pożarowego – m.in. hotele, domy pomocy społecznej, domy dziecka), liczba ofiar
jest stosunkowo niewielka i waha się od jednej do kilku rocznie. Nie bez znaczenia jest fakt,
że obiekty tej kategorii znajdują się pod stałym nadzorem służb kontrolno–rozpoznawczych
Państwowej Straży Pożarnej.
Grupami obiektów znajdujących się w centrum zainteresowania Państwowej Straży
Pożarnej są obiekty użyteczności publicznej, produkcyjne oraz magazynowe. W pierwszej
z wymienionych grup przede wszystkim względy bezpieczeństwa dużych grup ludzi, a w pozostałych
ich znaczenie gospodarcze oraz duże potencjalne zagrożenie pożarowe pochodzące
od używanych w procesach technologicznych materiałów niebezpiecznych i urządzeń technicznych
sprawiają, że mimo stosunkowo niewielkiej liczby notowanych w tych przypadkach
pożarów, systemy bezpieczeństwa pożarowego są tutaj najbardziej rozpowszechnione, włączając
w to również najnowocześniejsze systemy sygnalizacyjno–alarmowe i gaśnicze. Poza tym
przesłanką uzasadniającą objęcie tych grup obiektów szczególnym nadzorem prewencyjnym
jest także wysokość strat pożarowych. Pożary obiektów użyteczności publicznej, produkcyjnych
i magazynowych, przy ilościowym udziale ok. 4,5% ogółu pożarów, powodują powstawanie
ponad 40% ogółu strat ogniowych. Ponadto w przypadku dwóch ostatnich grup z zagrożeniem
pożarowym bardzo często wiąże się zagrożenie chemiczno–ekologiczne, włączając w to
duże ilości odpadów tzw. poakcyjnych.
Z punktu widzenia zagrożenia dla dużych grup ludzi szczególnym nadzorem muszą
być objęte tzw. obiekty wielkokubaturowe, a zwłaszcza powstające w ostatnich latach duże
centra handlowe, które w okresach zwiększonego ruchu mogą skupiać nawet kilkanaście tysięcy
osób.
Pomimo względnie stałego poziomu (średnio ok. 1200 rocznie) notowanych w ostatnich
latach pożarów w obiektach magazynowych, zjawiskiem, z którego narastaniem należy liczyć
się w następnych latach, są pożary wielkokubaturowych obiektów magazynowych, głównie
centrów logistycznych. Główne przyczyny powodujące wzrost poziomu ryzyka to:
wznoszenie obiektów w możliwie najniższych klasach odporności pożarowej,
nieprawidłowości w zakresie bieżącej eksploatacji urządzeń przeciwpożarowych,
w tym elementów oddzielających poszczególne strefy pożarowe,
przypadki nieprzestrzegania zaprojektowanych reżimów magazynowania towarów,
co skutkuje groźbą nieprawidłowego działania urządzeń przeciwpożarowych, w tym
stałych urządzeń gaśniczych,
spotykana często lokalizacja tych obiektów w dużym oddaleniu od jednostek ratowniczo–gaśniczych.
Na niebezpieczeństwo narażone są duże kompleksy administracyjno–biurowe, miejsca
zgromadzeń dużych grup ludzi, tj. kina, teatry, sale sportowo–widowiskowe, stadiony sportowe
itp., gdzie z kolei wśród stwierdzanych nieprawidłowości dominują te, związane
z niezapewnieniem odpowiednich warunków ewakuacji, włączając w to przypadki tarasowania
dróg oraz zamykania wyjść ewakuacyjnych w sposób uniemożliwiający ich natychmiastowe
użycie.
Szczególnym nadzorem ze względu na swoją złożoność i dużą liczbę zgrupowanych
tam ludzi objęte muszą być budynki wysokie (tj. liczące powyżej 25 m do 55 m lub powyżej
9 kondygnacji w przypadku budynków mieszkalnych) oraz wysokościowe (tj. liczące powyżej
55 m). Występujące w nich warunki powodują, że w przypadku nieugaszenia pożaru w pierwszej
fazie jego rozwoju, mogą wystąpić realne trudności w bezpiecznej ewakuacji setek a nawet
tysięcy osób. Zdecydowaną większość wśród budynków wysokich stanowią obiekty mieszkalne
– ponad 10 tys., pozostałe to budynki użyteczności publicznej (administracyjno–
biurowe) – ponad 500, oraz zamieszkania zbiorowego (hotele, motele) – ponad 150.
326 MSW