Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
PORTRET25 - 205<br />
gią a współczuciem dla mojej najlepszej przyjaciółki,<br />
między ideologią i przyjaźnią” (s. 455).<br />
Jungersen sugeruje, że nie tylko inni nas zabijają<br />
– często z uśmiechem na ustach, ale też, że<br />
my bylibyśmy zdolni do zabijania. Anne-Lise z<br />
rozpaczą wykrzykuje: „Ja nie chciałam być taka.<br />
To Malene i Iben mnie taką zrobiły. Stałam się<br />
zła. Tak jak mówi Iben, nigdy nie zdołam sama<br />
się z tego wyrwać. Czuję, że mogłabym kogoś<br />
zabić. Mogłabym zostać morderczynią” (s. 609).<br />
Reakcją na zło staje się więc zło. Ofiara nie ma<br />
szans na to, by pozostać nieskażoną.<br />
Jungersen daje też pocieszenie. Jego bohaterowie<br />
nie tylko są potwierdzeniem teorii, że<br />
w każdym człowieku tkwi zło, ale też, że znajdziemy<br />
w nim pokłady dobra. To dlatego żadnej<br />
postaci nie przedstawia w czarno-białych<br />
barwach. Unika jednoznaczności. Zamiast niej<br />
natykamy na różne odcienie szarości. Przyjaźń<br />
Malene i Iben ma w sobie dużo interesowności,<br />
hierarchiczności, ale jednocześnie zdaje najwyższą<br />
próbę – oddania życia za drugą osobę. Malene<br />
niszczy drugiego człowieka, jej frustracje<br />
znajdują ujście w utrudnianiu życia koleżance<br />
w pracy, jest podła, ale też samotna, opuszczona,<br />
wiecznie zmuszona do walki o każdy dzień<br />
bez bólu. Iben z kolei nie potrafi pogodzić się<br />
z traumą afrykańskich wspomnień, chętnie<br />
wspiera przyjaciółkę w psychicznym znęcaniu<br />
się nad Anne-Lise, ale to ona jako pierwsza<br />
przeciwstawia się grupie. Camilla jest typowym<br />
przykładem kogoś, kto ze strachu przed utratą<br />
wygody i spokoju nie robi nic, gdy komuś<br />
obok dzieje się krzywda, odruchowo staje po<br />
stronie silniejszego, z drugiej jednak strony to<br />
samotna kobieta, bezskutecznie zmagająca się<br />
z kompleksami i źle ulokowaną miłością. Anne-Lise<br />
z kolei jest ofiarą, ale jednocześnie, gdy<br />
dowiaduje się o śmierci Malene, nie odczuwa<br />
żadnych emocji, a jeśli już to bliskie są one zadowoleniu.<br />
„Wyjątek” to powieść obyczajowa, thriller<br />
psychologiczny i kryminał biurowy w jednym.<br />
Mamy tu przyjaźń, miłość, nienawiść, zbrodnię,<br />
tajemnicę i dość specyficzny happy end.<br />
Dość specyficzny, bo okazuje się, że kibicujemy,<br />
wspieramy i doskonale rozumiemy bohaterkę<br />
mocno powiązaną ze zbrodnią. Jungersen na<br />
koniec daje nam żartobliwego pstryczka w noc:<br />
a widzisz? jesteś taki sam! wcale nie jesteś lepszy!<br />
zło także jest w tobie!<br />
Christian Jungersen,<br />
Wyjątek,<br />
przeł. Iwona Zimnicka,<br />
Wyd. W.A.B.,<br />
Warszawa 2007.
Change language