3 - Portret

118 - PORTRET25
nimfy jednak, lecz starca wspartego o postument
słonecznego zegara. Poszarzałe oczodoły
rzeźby utkwione były w moim oknie i zrozumiałem,
że tylko jeden mężczyzna w masce
i umorusany sadzami, jeden z dwóch może
opuścić ten pokój. Czas — alchemik oparty o
pień zegara — nie pozwala bowiem bezkarnie
brnąć w swoje dziedziny, ani bezkarnie obcować
z córą swą, historią. Ktokolwiek zakosztuje jej
gorzkiego łona, płaci solą, węglem ciała, eterem
oddechu. Ktokolwiek rzuca wyzwania córce
jego starszej, pamięci, opłaca to utratą mowy i
piastrami na powiekach. Jeżeli więc jeden z nas
ma stąd wyjść, ceną jest sztuka za sztukę.
***
Gdy zdarłem maskę gazową, która upodabniała
go do czerwia, ujrzałem oblicze oszpecone
siwą brodą i poorane zmarszczkami. Oczy zarosły
solą łez i nie wątpię, że widział niewiele,
tyle może, co i ja. Staliśmy tak naprzeciw siebie
w niezdecydowaniu, podobni czy jednacy w
czerni kominiarskich kombinezonów, sędziwi i
starzy. Odjęła nam pamięć barwy słowa, odjęła
nam historia światła za oknem, ciemność ogarniała
pokój, niemota puchła w ustach gipsem.
***
Zaświadcza kominiarz Antoni, że jeden z
nas powrócił znad Sztralla, szlakiem podziemnych
ptaków i kwaśnych sadz. Nikt jednak nie
wie, kim jest ów dziad na wpół ślepy i tylko niewyraźne
wydający pomruki. Nikt nie wie, czy to
ja jestem, czy ten drugi, i który z nas pozostał
w domu naznaczonym sepią, wbijając wzrok w
zamknięte drzwi pokoju, gdzie trwa rozmowa
ukochanych głosów. Jeden z nas siedzi skrępowany
brodą, cierpiąc tęsknotę i lęk równoczesny.
Drugi, rozcięty pamięcią, spaceruje Jaśkówką i
zarazem patrzy na starca, na drzwi malowane
białą olejną i na piec, i fryz jego, gdzie postaci
tuzin pląsa lekkimi stopy rozsnuwając pasma
babiego lata, czerwieniąc zimowe jabłka, rdzą
smagając rżyska. Śród mgieł jesiennych, po liliowych
wrzosach, ku pierwszym lodem ściętym
taflom jezior, krokiem tanecznym, wrony w
aureoli niosąc, podąża orszak Dionizosa — ku
nocy, ku majakom, ku snom, ku pamięci trawionej
w genach, których nikt nie dziedziczy.
***
Szczęsne narody znają „ł” zębowe. Nieszczęsne,
które w jego miejsce — nowe.
Maciej Dajnowski – urodził się w
1972 w Gdańsku. Autor dwóch zbiorów
opowiadań: „Opowieści garmażeryjne”
(Kraków 1999) i „Promieniowanie reliktowe”
(Kraków 2004).