Organizacje pozarzÄ dowe i władza publiczna. Drogi do partnerstwa

Dialog obywatelski i konsultacje społeczne dotyczące zmian...
133
i ponoszą wszelkie tego konsekwencje, także w wymiarze podatkowym. Jednak
często okazuje się, że niekorzystnych skutków wynikających z kształtu
przepisów można byłoby uniknąć, gdyby legislator nie traktował organizacji
pozarządowych jak podmiotów nastawionych wyłącznie na osiągnięcie zysku,
stawiając je w jednym szeregu z reprezentantami sektora biznesu i zapominając
o tym, że organizacje non profi t działają na rzecz dobra publicznego.
Na świecie organizacje pozarządowe korzystają z różnego rodzaju przywilejów
podatkowych, a niższe wpływy do budżetu wynikające z tego tytułu,
rekompensowane są korzyściami społecznymi i ekonomicznymi w wymiarze
długofalowym 51 .
Burzliwa dyskusja, jaka rozpętała się w połowie 2004 roku wokół niekorzystnego
wpływu przepisów ustawy o VAT, zbiegła się w czasie z rozpoczętym
kilka miesięcy wcześniej monitoringiem zmian prawnych, dotyczących
organizacji pozarządowych, prowadzonym przez Instytut Spraw Publicznych
w ramach projektu Kompas. Wnioski oraz zgromadzony bogaty dorobek
spowodował, że temat VAT stał się fundamentem działań rzeczniczych,
podjętych w 2005 roku przez Wspólnotę Roboczą Związków Organizacji
Socjalnych (WRZOS). Zarówno Projekt Kompas realizowany przez ISP, jak
i projekt „VAT organizacje pozarządowe”, realizowany przez WRZOS, były
pomyślane jako uzupełniające się elementy modułu tematycznego „Budowanie
przyjaznego środowiska społeczno-prawnego dla organizacji pozarządowych”,
prowadzonego w ramach Programu Trzeci Sektor, finansowanego
przez Fundację im. Stefana Batorego i Trust for Civil Society in Central and
Eastern Europe. Celem projektu „VAT a organizacje pozarządowe” było wypracowanie
uzgodnionych stanowisk w podstawowych kwestiach, dotyczących
podatku VAT oraz wzmocnienie działań rzeczniczych do uwzględnienia
tych stanowisk. Zadaniem stawianym przez grantodawcę było umożliwienie
dużej liczbie organizacji – bez względu na miejsce i zasięg działania oraz
obszar tematyczny – wyrażenia opinii wobec kwestii prawnych, dotyczących
całego sektora. Warto jeszcze dodać, że WRZOS prowadził ów projekt
w partnerstwie z Ogólnopolską Federacją Organizacji Pozarządowych, Fundacją
Rozwoju Demokracji Lokalnej oraz Siecią Wspierania Organizacji Pozarządowych
SPLOT 52 .
O rozpoczęciu konsultacji drogą elektroniczną poinformowanych zostało
250 wytypowanych organizacji. Ogłoszenie na ten temat ukazało się także
w portalu ngo.pl. Następnie organizatorzy rozsyłali czterokrotnie przypom-
51
Z. Wejcman, M. Mendza-Drozd: Stanowisko końcowe „VAT a organizacje pozarządowe”.
Konsultacje zmian w przepisach VAT w zakresie obejmującym organizacje pozarządowe,
w: VAT a organizacje pozarządowe. Postulaty zmian w przepisach VAT proponowane przez III
sektor, Wspólnota Robocza Związków Organizacji Socjalnych, Warszawa 2005, s. 10.
52
Informacje o projekcie „VAT a organizacje pozarządowe”, w: tamże, s. 5.