Organizacje pozarzÄ dowe i władza publiczna. Drogi do partnerstwa

Dialog obywatelski w obszarze pomocy zagranicznej...
177
Waga konferencji „Dyplomacja społeczna” wynikała co najmniej
z dwóch wzajemnie powiązanych faktów. Przede wszystkim, podczas niej
zaprezentowano oraz dopracowano ostateczny kształt dokumentu zatytułowanego
„Partnerstwo dla polityki zagranicznej”, który można śmiało
określić manifestem programowym Grupy Zagranica w pierwszych latach
jej działania. Ponadto, jak pisze Jakub Boratyński we wstępie do tej publikacji:
„Podczas tej konferencji miał miejsce rzeczywisty dialog. Wspólnie
dyskutowaliśmy, jak najlepiej wykorzystać potencjał tkwiący w partnerstwie
państwa i organizacji pozarządowych. Bo przecież cele są tu często wspólne:
od wspierania demokratycznych przemian w innych krajach, udzielania
im różnych form pomocy, po budowanie pozytywnego wizerunku Polski
w świecie” 11 .
W „Partnerstwie dla polityki zagranicznej” organizacje pozarządowe
wskazywały na zalety aktywności trzeciego sektora na arenie międzynarodowej
(określanej terminem dyplomacji społecznej), a mianowicie większą
elastyczność i szybkość działania niż jest to zwykle możliwe w przypadku
instytucji rządowych oraz większą swobodę formułowania stanowisk
i zaznaczania polskiej obecności tam, gdzie z przyczyn politycznych władze
nie mogą lub nie chcą tego zrobić wprost.
Propozycje przedstawione w „Partnerstwie...” dotyczyły m.in.:
• Nawiązania i sposobu realizowania konsultacji i wymiany informacji
pomiędzy organizacjami pozarządowymi a Ministerstwem Spraw Zagranicznych;
odniesiono się do deklaracji ministra stworzenia Rady
do spraw współpracy z organizacjami pozarządowymi i zaproponowano
tryb prac tego ciała.
• Udziału organizacji w planowaniu i świadczeniu przez Polskę pomocy
zagranicznej; wskazywano m.in. na potrzebę uwzględnienia środowiska
pozarządowego w konsultacjach założeń świadczenia pomocy przez
Polskę.
• Instytucjonalnych mechanizmów organizowania i finansowania pomocy
zagranicznej; autorzy „Partnerstwa” przedstawiali propozycję powołania
odrębnej fundacji, która zajmowałaby się realizacją programu polskiej
pomocy (bardzo szeroko rozumianej – od pomocy humanitarnej, po projekty
kulturalne, naukowe i dotyczące zaszłości historycznych), a jako
podstawę do stworzenia takiej instytucji widziano działającą już od kilku
lat Fundację „Wiedzieć Jak”.
• Współpracy transgranicznej, m.in. postulowano rozwijanie realnego
współdziałania na szczeblu samorządowym oraz poprawę warunków
przekraczania granic.
11
Partnerstwo dla polityki zagranicznej, red. G. Czubek, Warszawa 2002, s. 3.