Organizacje pozarzÄ dowe i władza publiczna. Drogi do partnerstwa

Dialog władza–organizacje pozarządowe a kształt Funduszu...
165
nia byłaby dotkliwa dla budżetu. W każdym razie tam, gdzie interlokutorem
jest Ministerstwo Finansów, dialogu nie ma, a fakt ten jest notoryczny.
Potwierdziła się także obawa, że istnienie funduszu przyczyni się do
utrwalenia przepaści między, nazwijmy to „zinstytucjonalizowanym społeczeństwem
obywatelskim”, w postaci sformalizowanych organizacji pozarządowych,
a społeczeństwem obywatelskim, którego zasadniczym elementem
jest aktywność podejmowana przez obywateli i niesformalizowane
małe grupy społeczne. To oczywiste, że duże organizacje, mające wyrobioną
„markę”, przygotowują profesjonalne i dopracowane pod każdym względem
projekty, wnioskując przy tym o znaczne środki i otrzymują je, bo są obiektywnie
najlepsze. Koło się zamyka, a działanie tego mechanizmu nie dziwi
nikogo. Zastanawia jednak, dlaczego mimo upływu lat, kształtu FIO jak dotąd
nie skorygowano, choć podnoszą tę kwestię przedstawiciele trzeciego
sektora oraz Rada Działalności Pożytku Publicznego.
W kontekście instytucjonalizacji dialogu obywatelskiego na przykładzie
FIO, warto odnieść się także do kwestii nowelizacji ustawy o działalności
pożytku publicznego i o wolontariacie. Już w poprzednich latach coraz częściej
można było słyszeć o umocowaniu FIO w drodze ustawy, co zresztą
ostatecznie znalazło potwierdzenie w exposé premiera Tuska. Zarówno proces
legislacyjny, jak i przygotowanie samego aktu prawnego są czasochłonne
i dlatego rząd przyjął doraźnie rozporządzenie o kontynuacji programu
tylko na rok 2008. Przedstawiciele Rady Działalności Pożytku Publicznego
uważają jednak, że nie udało się jak dotychczas uzgodnić z Ministerstwem
Finansów ostatecznej formuły FIO: czy ma to być program rządowy, jak dotychczas,
czy operacyjny.
Umocowanie FIO w drodze ustawy byłoby sukcesem, bo wskazywałoby
na budowanie trwałego zaplecza finansowego dla trzeciego sektora.
Jeszcze w pierwszym półroczu 2008 roku planowano, że fundusz będzie
osadzony w ramach ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
W akcie tym miały się znaleźć odpowiednie przepisy, stwarzające
możliwość przyjęcia specjalnego programu wspierania organizacji pozarządowych.
Dzięki temu FIO mógłby zostać ustabilizowany bądź to jako stały
program rządowy na podstawie przepisów ustawy o finansach publicznych,
bądź to jako program operacyjny poprzez odniesienie do ustawy o zasadach
polityki rozwoju. Jaki będzie ostatecznie kształt FIO, ciągle jednak nie wiadomo,
ponieważ z projektu zmian ustawy o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie, datowanym na 5 sierpnia 2008 roku, wykreślono regulacje
dotyczące FIO. Taki kierunek jest zgodny z postulatami części organizacji
pozarządowych. W ich opinii, wprowadzenie do ustawy o działalności pożytku
publicznego kolejnej instytucji mogłoby spowodować konieczność ponownego
jej nowelizowania w całości. Co więcej, wprowadzenie do ustawy