Organizacje pozarzÄ dowe i władza publiczna. Drogi do partnerstwa

Wykorzystanie mechanizmów dialogu obywatelskiego w pracach...
195
sów i problemów świata pracy. Zauważa się także, że znaczenie dialogu społecznego
jest nie do przecenienia ze względu na reprezentatywność organizacji
w nim uczestniczących, a także zdolność mobilizowania swoich członków
do podejmowania konkretnych działań w trakcie negocjacji, co odróżnia dialog
społeczny od szerszego pojęcia, jakim jest dialog obywatelski.
A zatem polityczne znaczenie związków zawodowych i organizacji pracodawców,
zdolność do mobilizowania swoich członków w kwestiach budzących
kontrowersje i opór społeczny, a także kluczowa rola tych organizacji
w zapewnianiu społecznej akceptacji dla wdrażania ważnych, acz często
kontrowersyjnych reform z zakresu polityk społecznej lub gospodarczej, tłumaczą
wagę przypisywaną tym organizacjom w rozporządzeniu ogólnym.
Organizacje pozarządowe, pomimo swojej aktywności w wielu obszarach,
nie dysponują takim potencjałem politycznym 15 . Przekłada się
to na ich relatywnie słabszą pozycję w systemie wdrażania Europejskiego
Funduszu Społecznego, przynajmniej na poziomie zapisów w dokumentach
europejskich.
Prace nad programami operacyjnymi na lata 2007–2013
W perspektywie finansowej 2007–2013 Polska stała się największym beneficjentem
środków strukturalnych w Unii Europejskiej. Dotyczy to też Europejskiego
Funduszu Społecznego – co siódme euro wydawane w ramach
EFS będzie wydane w Polsce. Środki EFS obejmują niemal wszystkie aspekty
związane z rynkiem pracy, wykluczeniem społecznym, adaptacyjności,
edukacją i kształceniem, a także, co zostało omówione wyżej, dobrym rządzeniem.
To, jak kształtował się dialog obywatelski, można analizować na przykładzie
praktycznie wszystkich zagadnień, wchodzących w zakres wsparcia EFS.
Jednak ze względu na obszerność materiału, proponujemy skoncentrować
się na jednym elemencie, który równocześnie wydaje się najistotniejszym
z punktu widzenia rozwoju społeczeństwa obywatelskiego, czyli na wsparciu
dobrego rządzenia (good governance). W tym kontekście dialog obywatelski
można rozpatrywać na dwóch płaszczyznach: jako proces, którego przedmiotem
są dokumenty programowe, ale także jako przedmiot dyskusji. Oba te
wątki, oczywiście, się zazębiają. Jednak skupimy się na pierwszym z nich,
15
Oczywiście można wskazać przykłady, kiedy środowisko organizacji pozarządowych
potrafiło wywrzeć na władzach publicznych zmianę decyzji lub nawet polityki. Najczęściej takie
sytuacje zdarzają się w obszarze ochrony środowiska lub ochrony praw mniejszości, czyli
w tych obszarach, gdzie tradycyjni partnerzy społeczni nie wykazują aktywności.