merze „PrzeglÄ du…” dotyczy statusu studentów studiów II

KÓŁ UCZELNI WOKÓŁ UCZELNIŚwiat nauki wymaga przybliżenia, zasady jego funkcjonowania mają swój własny rytm,wyznaczany decyzjami na różnych szczeblach władzy. Świat nauki to także ciężka pracai jej organizacja. O tym, co na ten temat warto wiedzieć, od lat pisze do „Przeglądu”prof. Wiesław Deptuła. Warto przeczytać.prof. dr hab.Wiesław Deptułakierownik KatedryMikrobiologiii Immunologii,Wydział NaukPrzyrodniczych US581. 4 lutego 2011 roku Sejm RP przyjął nowelizacjęustawy Prawo o szkolnictwie wyższym oraz Ustawyo stopniach naukowych i tytułach w zakresiesztuki, która wprowadza nowy model kształcenia,przede wszystkim likwidując sztywne centralnestandardy nauczania. Uczelnie obecniemają swobodę w tworzeniu m.in. nowych autorskichkierunków studiów. Zniesiony zostałwymóg zatwierdzania przez MNiSW regulaminustudiów i statutów uczelni. Ustawa wprowadzaznaczące dodatkowe finansowanie w zależnościod jakości kształcenia studentów i badań naukowych,z tym, że waloryzacja aktywności jednosteknaukowych odbywać się będzie corocznie.Niektóre uczelnie publiczne i niepubliczne uzyskająstatus krajowych naukowych ośrodkówwiodących, które otrzymają większe funduszena badania i płace dla pracowników.Ustawa gwarantuje większe środki budżetowedla młodych naukowców, doktorantówi studentów oraz wybitnych pracownikównaukowych. Doktoranci mają zapewnionewiększe wsparcie finansowe niż dotychczas,a najlepsi z nich otrzymają dodatkowe stypendia.2. Ustawa wprowadza także procedury konkursowena wszystkie stanowiska uczelni. Wszyscynauczyciele akademiccy obowiązkowo poddawanibędą co roku ocenie naukowej, dydaktycznejoraz organizacyjnej. Rektorzy będą moglibyć wybierani lub „pozyskiwani” w drodze konkursu.Ograniczeniu ulegnie wieloetatowość, bona drugim etacie będzie można pracować jedyniepo uzyskaniu zgody Rektora. Również Rektorbędzie mógł powoływać osobę ze stopniemdoktora, która ma duże osiągnięcia naukowezagraniczne, na etat z uprawnieniami doktorahabilitowanego.3. W opinii dr Izabeli Wagner, pracownika UniwersytetuHarward i Cambridge w USA, reformanauki w Polsce nie uda się, jeżeli nie poprawimywarunków pracy i nie zbliżymy ich do standardóweuropejskich. Autorka stwierdza, że prowadzenieprac naukowych w Polsce wymaganiesłychanie dużego samozaparcia oraz wręczszalonej energii i optymizmu w pokonywaniurozmaitych przeszkód. Dodam, że aby być dobrympracownikiem naukowym i by pokonaćwiele trudności, nie wystarczają uzdolnienia,ale potrzebny jest odpowiedni charakter. Oczywiściegenialna intuicja badacza to czynnik, którywielce pomaga.4. Jak twierdzi prof. Zbigniew Szawarski – etyk,pracownik Instytutu Filozofii UniwersytetuWarszawskiego – człowiek mądry to ten, ktowie, jakie są podstawy i granice jego wiedzy. Toten, kto dostrzega i potrafi rozpoznać to, co jestważne i nieważne, czego należy unikać, by niedziałać na szkodę. To człowiek gotowy zawszedo krytycznej analizy i oceny swoich poglądów.Przytaczam to na okoliczność toczącej się nadaldyskusji o reformie nauki w Polsce. Dodaćteż trzeba i to, że nasza tolerancja wobec niewiedzy,arogancji i dogmatyzmu, to tolerancjawobec głupoty.5. W kontekście rozważań o nauce w Polsce wartoprzypomnieć zasady przyzwoitości i prawa.Stwierdzić należy, że obecnie przyzwoitośćokreślana obyczajem, jest zastępowana zasadaminiesprzeczności z prawem. Dzisiaj często ktośpytany o ocenę etyczną (przyzwoitość) jakiegośpostępku, odpowiada, że należy poczekać z ocenąna wyrok sądowy. To jest jednak niezgodnez humanistyczną zasadą, bo naruszenie normobyczajowych nie musi być przestępstwem.Przecież osąd sędziów opiera się w zasadzie naprzyzwoitości i utrzymaniu wysokich standardów,a co nie zawsze może być w pełni zgodnez literą prawa, którą się interpretuje. Piszę o tym,bo uważam, że łamanie zasad przyzwoitości jestgorsze, mimo że nie jest to przestępstwo.6. W kontekście obecnej atmosfery panującej wokółnauki polskiej, warto przytoczyć wizję „UniwersytetuPrzyszłości” przedstawioną przez wybitne-