Zeszyt naukowy - całość - Wydział ZarzÄ dzania i Ekonomiki Usług

20Teresa Skalskazałożyć, że turystyka biznesowa i odwiedziny u krewnych i znajomychbędą mniej wrażliwe na zmiany kursów walut niż typowa turystykawypoczynkowa czy też przyjazdy w celu dokonywania zakupów.3. Czy zmiany kursów wymiany walut wywołują reakcję natychmiastową,czy też opóźnioną w czasie; jaki jest zakres tego opóźnienia w odniesieniudo wybranych segmentów i od czego jest ono zależne?3. Współczynniki elastyczności popytu: wyniki badań empirycznychZaproponowany powyżej przegląd metod i kierunków analizy wybranychekonomicznych czynników, które determinują zmiany popytu turystycznego,dość powszechnie reprezentowanych w literaturze światowej, skłonił autorkę dozbadania poziomu i kierunku zależności pomiędzy kilkoma wybranymi miernikamipopytu turystycznego a wieloma zmiennymi objaśniającymi zmianyw tym popycie – w odniesieniu do zagranicznej turystyki przyjazdowej do Polski.Popyt turystyczny może być w zasadzie mierzony dwiema grupami zmiennych:ilościowymi, a więc wielkością ruchu turystycznego (liczbą przyjazdów,liczbą udzielonych noclegów itp.) i/lub wartościowymi, tzn. poziomem wydatkówturystycznych. Dokonując wyboru zmiennych, przyjęto założenie, że najwłaściwszą– z ekonomicznego punktu widzenia – miarą popytu jest wydatekturystyczny rozumiany jako całkowite wydatki konsumpcyjne poniesione przezodwiedzającego lub na jego rzecz na podróż oraz pobyt w miejscu docelowym,pozostające w związku z tą podróżą 16 . Biorąc to pod uwagę, w grupie zmiennychobjaśnianych (obrazujących poziom popytu) zawarto zarówno zmienneobrazujące wielkość ruchu turystycznego, jak i poziom wydatków (tabela 1 i 2).Uwzględniając z kolei główny cel badania, jako zmienne objaśniające wybrano:ceny (CPI) 17 , kursy walut i obroty gospodarki polskiej z zagranicą (eksporti import). Dla badań popytu charakteryzującego przyjazdy z poszczególnychrynków wykorzystano również dane o PKB (w PPS) właściwe dla kraju emisjiruchu turystycznego. Do obliczeń wykorzystano dane empiryczne z lat 1996–2007 pochodzące z badań Instytutu Turystyki, NBP oraz GUS. Dane te pozwo-16Terminologia turystyczna..., op. cit., s. 21.17W badaniu wykorzystano indeks CPI, a nie poziom cen usług stricte turystycznych (np.hoteli) przede wszystkich z uwagi na to, że ten drugi wskaźnik nie jest dostatecznie reprezentatywnydla łącznych wydatków ponoszonych przez turystów w trakcie podróży.