Fruit-frugivore interactions in a Malagasy littoral forest - Universiteit ...
Fruit-frugivore interactions in a Malagasy littoral forest - Universiteit ...
Fruit-frugivore interactions in a Malagasy littoral forest - Universiteit ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Samenvatt<strong>in</strong>g<br />
gemengde en veeleer algemene morfologische en biochemische kenmerken. Anderzijds<br />
heeft de lage soortendiversiteit van <strong>frugivore</strong> vogels aanleid<strong>in</strong>g gegeven tot opvallend<br />
we<strong>in</strong>ig vogelvruchten hier <strong>in</strong> vergelijk<strong>in</strong>g met andere tropische sites. Tot slot kunnen we<br />
dus stellen dat van de drie modellen het concept van de verspreid<strong>in</strong>gssyndromen het<br />
meest aannemelijk is <strong>in</strong> Sa<strong>in</strong>te Luce maar de variatie <strong>in</strong> verspreid<strong>in</strong>gsstrategieën wordt<br />
hierdoor maar gedeeltelijk verklaard.<br />
Het centrale hoofdstuk van dit doctoraat behandelt de vrucht-frugivoor <strong>in</strong>teracties die deel<br />
uitmaken van het ecosysteem. Zowel het dieet als de selectiecriteria en de overlapp<strong>in</strong>g<br />
van voedselsoorten van de 13 verschillende vruchten- en zaadeters wordt beschreven<br />
evenals hun respectievelijke rol b<strong>in</strong>nen dit ecosysteem. Vrucht- en zaadgrootte blijken de<br />
voornaamste kenmerken te zijn <strong>in</strong> de voedselvoorkeur van alle <strong>frugivore</strong>n. Vogels eten<br />
vooral kle<strong>in</strong>e vruchten, terwijl voor de verschillende zoogdieren de gegeten vrucht- en<br />
zaadgrootte evenredig toeneemt met de grootte van de mondholte en het lichaam. Terwijl<br />
vogels voornamelijk rode, paarse en zwarte vruchten selecteren, hebben de nocturne<br />
lemuren en een duidelijke voorkeur voor sappige en vlezige vruchten met een dunne<br />
schil. Vliegende honden eten eveneens graag vlezige vruchten. Wat voed<strong>in</strong>gswaarde<br />
betreft verkiezen vogels vetrijke vruchten terwijl de zoogdieren (Eulemur fulvus collaris en<br />
Pteropus rufus) deze net vermijden. Dwerg- en muislemuren selecteren vruchten met een<br />
hoog suikergehalte om vetreserves aan te leggen voor hun torpor. Overlapp<strong>in</strong>g van de<br />
diëten tussen de verschillende vruchteneters is relatief hoog hier ten opzichte van andere<br />
sites, wat mogelijk kan verklaard worden door de onvoorspelbaarheid van het<br />
vruchtaanbod <strong>in</strong> het littoraal regenwoud. Dit zou op zijn beurt een verklar<strong>in</strong>g kunnen zijn<br />
voor het lage soortenaantal <strong>frugivore</strong>n dat Madagaskar en onze site kenmerkt. Ook al is<br />
er een grote overlapp<strong>in</strong>g van dieet, de impact van de vruchteneters op zaadverspreid<strong>in</strong>g<br />
blijkt toch verschillend en hun rol <strong>in</strong> het ecosysteem evenm<strong>in</strong> overlappend. Naast de<br />
vermelde vruchteneters, telt dit woud ook een aantal zaadeters. Zowel endemische als<br />
exotische rattensoorten, een tortelduifsoort en twee papegaaiensoorten zijn duidelijk<br />
granivoren daar zij de zaden vernietigen van de meeste vruchten die ze eten.<br />
Daarentegen zijn de sterk <strong>frugivore</strong> duiven en bulbuls belangrijke zaadverspreiders voor<br />
de verspreid<strong>in</strong>g van soorten <strong>in</strong> open gebieden waar deze planten deel uitmaken van de<br />
eerste successiefase. E. f. collaris heeft een zeer soortenrijk dieet en is daarenboven als<br />
grootste vruchteneter vooral belangrijk als exclusieve verspreider van grote zaden<br />
b<strong>in</strong>nen<strong>in</strong> een woudfragment. De kle<strong>in</strong>e dwerg- en muislemuren zijn eerder omnivoor en<br />
verspreiden vooral zaden van kle<strong>in</strong>e vruchten gedurende de periode waar<strong>in</strong> ze actief zijn.<br />
Tenslotte zijn de vliegende honden uiterst belangrijk voor zaadverspreid<strong>in</strong>g op lange<br />
afstand en verzekeren ze bovendien de genetische uitwissel<strong>in</strong>g tussen plantenpopulaties<br />
en woudfragmenten. Dit heterogeen zaadtransport is enorm belangrijk <strong>in</strong> een sterk<br />
gefragmenteerd ecosysteem zoals <strong>in</strong> Sa<strong>in</strong>te Luce. In twee kle<strong>in</strong>ere hoofdstukken<br />
besteden we extra aandacht aan de voedselecologie en de rol van de vliegende honden<br />
als zaadverspreiders en de zwarte papegaaien als zaadpredatoren omdat over beide<br />
soorten tot hiertoe nauwelijks data beschikbaar zijn voor Madagaskar.<br />
Tenslotte vergelijken we vrucht- en zaadkenmerken b<strong>in</strong>nen twee totaal verschillende<br />
woudtypes <strong>in</strong> Madagaskar: enerzijds het littoraal regenwoud van Sa<strong>in</strong>te Luce (zuidoost<br />
Madagaskar), anderzijds het droge bladverliezende woud van Kir<strong>in</strong>dy (west<br />
Madagaskar). Aan de hand hiervan trachten we de rol van abiotische factoren en<br />
vruchteneters <strong>in</strong> relatie te brengen tot de evolutie van morfologische en biochemische<br />
155