Europa en het Verdrag van Lissabon “Love it or leave it”

Op 30 november 2009, de dag voordat Lissabon in werking zou treden, stemden de Raad van
Ministers (van Justitie) in met de overeenkomst die gesloten werd met de VS over de
bankgegevens tot woede van de Europarlementariërs die van mening waren dat de Raad
opzettelijk het Europees Parlement wilde passeren. De EU-ministers van Justitie gaven
vervolgens aan dat het Parlement er zich toch over mocht uitspreken. Hillary Clinton zag de
bui al hangen en telefoneerde voor de stemming met enkele Parlementsleden om het belang
van het akkoord nog eens te benadrukken. Er werd door de VS zware druk uitgeoefend op
deze Parlementsleden, maar het Europees Parlement boog niet en verwierp het akkoord. Er
waren onvoldoende waarborgen tegen gegevensmisbruik ingebouwd en de VS hoefde niet aan
te geven waarvoor de informatie precies nodig was en hoe ze deze zou gebruiken. De
Amerikanen hadden wel gelobbyd, maar waren te laat wakker geworden en hebben zich
onvoldoende gerealiseerd dat het Europees Parlement in dit verband zo’n sterke speler is
geworden.
In het Europees Parlement viel men over de procedure die de Raad en de Europese
Commissie hebben gevolgd. Volgens ingewijden hebben de Raad en de Europese Commissie
geprobeerd het Parlement te omzeilen door op 30 november, één dag voordat het Verdrag van
Lissabon in werking trad, hier nog een beslissing over te nemen.
In mei zijn de onderhandelingen met de VS weer gestart. Tijdens deze besprekingen zal
rekening worden gehouden met de eisen van het Europees Parlement. Het lange
termijnakkoord moet voldoen aan het Verdrag van Lissabon en het Handvest van de
Grondrechten van de EU. De nieuwe Eurocommissaris van Binnenlandse Zaken, Cecilia
Malström, noemde een snel nieuw akkoord essentieel voor de veiligheid van zowel
Amerikaanse als Europese burgers. In dat nieuwe akkoord wil zij inzetten op "ambitieuze
waarborgen" op het gebied van privacy.
Op 7 mei komt Joe Biden zelfs in het Europees Parlement om de volksvertegenwoordigers op
te roepen mee te werken aan akkoorden over de uitwisseling van persoonsgegevens in de
strijd tegen terrorisme. ‘De Verenigde Staten hechten veel belang aan privacy’, zo probeerde
Biden hen te overtuigen. Het was vijfentwintig jaar geleden dat een Amerikaanse president of
vice-president het Europees Parlement bezocht, maar sinds het afwijzen van het akkoord staat
dit halfrond opnieuw op de politieke radar van Washington.
25