02.07.2013 Views

Pedalangan Jilid 1.pdf

Pedalangan Jilid 1.pdf

Pedalangan Jilid 1.pdf

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

141<br />

tegang, maka dhodhogan, grimingan gender ada-ada harus mengiringinya.<br />

Berbeda dengan pocapan yang dalam susana merdeka,<br />

maka grimingan gender menggunakan grimingan pathetan, tanpa<br />

dhodhogan kothak.<br />

Dalam pertunjukkan wayang kulit Jawatimuran, pocapan ini<br />

pasti ditopang dengan iringan gending/lagu yang dilagukan oleh alat<br />

gamelan yang lembut: slenthem, gambang, siter, gender babok, suling<br />

yang diawali gender lanang yang dinamakan gadhingan.<br />

Contoh pocapan alas-alas :<br />

Laju lampahira wong bagus sang hamara tapa satriya ing<br />

Plangkawati kekasih Raden Angkawijaya ya Raden Abimanyu,<br />

kadherekaken abdi panakawan catur Semar-Gareng-<br />

Petruk lan Bagong. Purna angambah geriting ancala tepining<br />

waudadi. Sigra laju manjing wana wasa. Wana gung liwang<br />

liwung alas angker gawat kaliwat sabab dadya panonopane<br />

jim setan peri parayangan engklek-engklek balung<br />

atandhak. Bebasan sato mara sato mati, janma mara janma<br />

mlayu.Tan ana janma wani mlebu mring wana Tri Baya, sapa<br />

wani bebasan mulih kari aran. Nanging dupi katrajang<br />

marang lampahe sang abagus Raden Angkawijaya sadaya<br />

buron alas samya bubar lumajar salang tunjang. Yen ta bisa<br />

tatajalma teka mangkana pangucape: ”He para kanca<br />

padha piyak sumingkira, aja wani-wani midak wayangane<br />

mesthi lebur tanpa dadi, sabab iki dudu wong lumrah nanging<br />

maksih turasing kusuma rembese madu, wijiling kang<br />

handanawa rih.” Sak-sak-sak-sak gropak gedebug sanalika<br />

kaya sinapon jumedhule para raseksa sigra ngamuk panggung<br />

marga liwung.<br />

Pocapan alas-alasan di atas dapat dipakai untuk bambangan<br />

yang lain. Artinya bukan hanya tokoh Abimanyu saja.Tokoh pewayangan<br />

yang tergolong bambangan kecuali Abimanyu yaitu Raden<br />

Irawan, Bambang Priyambada, Pramusinta, Nakula dan Sadewa<br />

ketika masih muda dan mungkin masih ada lagi. Disebut tokoh bambangan<br />

karena usia tokoh tersebut masih muda, masih sendirian dan<br />

baru saja lolos dari perguruan di mana sebagai gurunya adalah seorang<br />

pandhita, pertapa, begawan, resi, maharsi, wasi dsb. Sebutan<br />

bambangan berasal dari bahasa Jawa. bang-bang-an yang mulanya<br />

dari kata bang berarti harap. Bang-bang-an berarti pengharapan.<br />

Gelar atau sebutan bang-bang-an (bambangan) diperoleh oleh seorang<br />

pemuda yang sudah memiliki semua ilmu pengetahuan, perang<br />

dan berulah senjata, guna kasantikan, pengetahuan tentang lahir<br />

dan batin (kesaktian) yang didapat dari seorang guru/pendeta di

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!