Euskal Herria ezagutzea (pdf, 4,3Mb) - Kultura Saila - Euskadi.net
Euskal Herria ezagutzea (pdf, 4,3Mb) - Kultura Saila - Euskadi.net
Euskal Herria ezagutzea (pdf, 4,3Mb) - Kultura Saila - Euskadi.net
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
16<br />
3.1.1. Gizarte-aldaketa eragiten duten faktoreak<br />
Gaur egun, gizarteak, euskal gizartea barne, transformazioprozesu<br />
garrantzitsua bizi dute. Aldaketa horretan hainbat<br />
faktorek eragiten dute (ekonomikoak, kulturalak, teknologikoak,<br />
politikoak, belaunaldi-faktoreak eta demografikoak).<br />
Gizartean eta lanean, oraindik ere, berdintasuna lortzeko hainbat<br />
oztopo badira ere, <strong>Euskal</strong> Herriko emakumeek gizonezkoen lege- eta<br />
politika-eskubide berberak dituzte.<br />
• Faktore ekonomikoak. Bi mendean, landa-herrialde pobrea<br />
zena, herrialde kapitalistetan ohikoa den gizarte hiritartu bihurtu<br />
da (klaseen arteko ohiko gatazkekin). Hirurogeita hamarreko<br />
hamarkadako krisi larriaren ondorioz, <strong>Euskal</strong> Herriko zenbait<br />
eremutan pobrezia- eta marjinaltasun-poltsak sortu dira. Izan<br />
ere, Eustat-aren arabera (2007), 73.718 pertsona (biztanleen %<br />
3,5) “pobrezia-arriskuko” eta % 19,8 “ongizate faltako” egoeran<br />
zeuden 2004an.<br />
• Faktore kulturalak. Transformazioa oso nabarmena da kulturajardueretan<br />
eta aisialdiaz gozatzeko eran, bai kalean, bai etxeetan<br />
(irratia, telebista, DVD-a, musika, Inter<strong>net</strong>...). Landa-eremuen<br />
eta hirien eta gizarte-sektoreen arteko diferentziak murriztu<br />
egin dira. Zenbait jardueratan, adibidez, prentsa irakurtzeko edo<br />
turismo kulturala egiteko joeretan, diferentzia gehiago daude,<br />
zeren pertsonen ahalmen ekonomikoaren eta kultura-mailaren<br />
araberakoak baitira. Halaber, gizonezkoen eta emakumeen artean<br />
ere desoreka dago. Etxetik kanpo lan egiten duten emakumeek,<br />
gizonezkoek baino denbora gehiago eman ohi dute etxeko lanak<br />
egiten, baina zereginak banatzeko joera argia dago.<br />
KZgunea programaren bidez, Eusko<br />
Jaurlaritzak teknologia berri guztiak<br />
hurbildu nahi ditu gizarte-esparru<br />
guztietara.<br />
<strong>Euskadi</strong>n, biztanleko gastua kulturan, 293,4 eurokoa da urtean<br />
–Bigarren Autonomia Erkidegoa da, Madrilen ostean. Madrilen<br />
kulturako gastuaren batez bestekoa 306,4 eurokoa da- eta<br />
Nafarroa laugarrena da rankinean, 272,2 eurorekin.<br />
• Faktore teknologikoak. Teknologiaren eta haren produktu<br />
deribatuen bilakaerak, halaber, eragin handia izan du<br />
bizimoduan.<br />
<strong>Euskal</strong> Herriko biztanleek (familiek) dituzten teknologiak<br />
ehunekotan (2006)<br />
Ordenagailua<br />
62,7%<br />
Bideoa - DVD<br />
66%<br />
Inter<strong>net</strong><br />
49,3%<br />
Sakelako telefonoa<br />
91,2%<br />
Posta elektronikoa<br />
36,5%<br />
Ordainpeko<br />
telebista<br />
14,2%<br />
CIESek eta Eustatek emandako estatistika-datuak.