Euskal Herria ezagutzea (pdf, 4,3Mb) - Kultura Saila - Euskadi.net
Euskal Herria ezagutzea (pdf, 4,3Mb) - Kultura Saila - Euskadi.net
Euskal Herria ezagutzea (pdf, 4,3Mb) - Kultura Saila - Euskadi.net
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
36<br />
5.2.2. Ongizatearen bilakaera eta errentaren<br />
banaketa<br />
BPG PER CAPITA EUSKADI-ESPAINA (100)-UE (100)<br />
130<br />
122<br />
120<br />
116 118<br />
119<br />
110<br />
100<br />
104<br />
102<br />
104<br />
109<br />
123 123 123 123<br />
113 114 115<br />
90<br />
1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006<br />
Alderdi positiboak eta negatiboak daude.<br />
Alderdi positiboari dagokionez, <strong>Euskadi</strong>, Estatuko lehenbiziko<br />
postuan dago, etxebizitzako errenta erabilgarri garbian. Biztanle<br />
bakoitzeko errenta orokorrean eta ongizate-indizean zenbait<br />
alderdi; kontuan hartuta; adibidez, errenta, osasuna edota<br />
azpiegiturak, 3. erkidegoa da, Nafarroa eta Madrilen ostean. BPGaren<br />
bolumenari dagokionez, <strong>Euskadi</strong> bosgarren erkidegoa da,<br />
Katalunia, Madril, Andaluzia eta Valentziako Erkidegoaren atzetik.<br />
118<br />
124<br />
122<br />
125<br />
123<br />
<strong>Euskadi</strong>/Espaina<br />
<strong>Euskadi</strong>/EB (25)<br />
127 128<br />
125<br />
Osasuna eta hezkuntza eskubide<br />
unibertsalak dira euskal biztanle<br />
guztientzat.<br />
Basurtoko Ospitalea. Bilbo.<br />
Enpleguaren hazkuntza ere handia izan da. Populazio aktiboari<br />
buruzko inkestaren arabera, langabezian dauden pertsona<br />
erregistratuak eta, erregistratu gabe egon arren, lanaren bila<br />
dabiltzanak eta inmigranteak kontuan hartuta, 2007ko lehen<br />
hiruhilabetekoan, langabeziaren tasa % 6,6koa zen (69.900<br />
pertsona). Espainian tasa hori INEren arabera, % 8,4koa da.<br />
Eustataren Jardueraren araberako biztanleen, JABaren, arabera,<br />
urte horretan langabeziaren tasa 4,1ekoa izan zen.<br />
Horrez gain, pertsona okupatu bakoitzaren produktibitateari<br />
dagokionez (guztizko produkzioa zati pertsona okupatuen<br />
kopurua), Europako batez bestekoa (100eko indizea) baino<br />
handiagoa da (2004an, 120ko balioa zuen), Europako<br />
altue<strong>net</strong>akoa. Lan egiteko adina duten <strong>Euskadi</strong>ko biztanleen<br />
prestakuntza-maila, gaur egun, Espainiako batez bestekoa baino<br />
handiagoa da (ia % 50ak bigarren hezkuntza edo goi-mailako<br />
ikasketak burutu ditu, eta Espainiako batez bestekoa, ordea, %<br />
30 da.); hala ere, Europako herrialdeetakoa baino txikiagoa da,<br />
zeren Europako batez bestekoa % 60tik gorakoa izan ohi baita.<br />
Hamarkada ho<strong>net</strong>an, soldatak kontsumoko prezioen Indizea baino<br />
zerbait gehiago igo dira, baina produktibitatea baino askoz ere<br />
gutxiago, eta azken emaitza honako hau da: lan-errenten parte<br />
bat jaitsi egin da BPG-arekiko, zeren 1993an (% 55,4), 2005ean<br />
baino handiagoa (% 48,6) baitzen.<br />
Lana aurkitu duten emakumeen kopurua nabarmenki handiagotu<br />
da. 1993-2003 hamarkadan, lanpostu berrien % 60 emakumeek<br />
bete dute. Dena den, desproportzioa handia da oraindik. Lanean<br />
diharduten emakumeen kopurua guztizko langileen % 42a baino<br />
ez da eta emakumeen langabezia-tasa gizonezkoena baino apur<br />
bat handiagoa da.<br />
Alde negatiboari dagokionez, gazteen langabezia-tasa eta Europar<br />
Batasu<strong>net</strong>ik kanpoko inmigranteena, tasa orokorra baino askoz<br />
handiagoak dira. Guztizko kontratuen heren bat aldi baterakoak<br />
dira, batez ere, inmigranteei (ia guztiei) dagozkienak eta 25<br />
urtetik beherako gazteei (kontratuen % 77) eta emakumeei (% 39)<br />
dagozkienak. Kontratu horietan, legez kanpoko kontratuekin edo<br />
inolako kontraturik gabe lan egiten dutenak ere hortxe sartzen dira.<br />
Estatuan bezala behin-behinekotasuna handia da inmigranteengan<br />
–eta erabatekoa legeztatu gabe dauden inmigranteengan–. Lan<br />
ordu gehiegi dituzte, aldi baterako lanak dira eta orduko soldatari<br />
dagokionez, diskriminatuta daude, zeren, askotan, soldata lanbide<br />
arteko gutxienekoa baino txikiagoa izan ohi baita.<br />
Inmigranteek, batez ere, nekazaritzan, eraikuntzan, etxeko la<strong>net</strong>an<br />
eta bertakoek uzten dituzten zerbitzuetan lan egin ohi dute.<br />
Pobrezia kolektibo ho<strong>net</strong>an zentratzen da. Pobre berriak dira.<br />
<strong>Euskadi</strong>, oraindik ere, industrian<br />
espezializatuta dago, baina<br />
zerbitzuen sektorea etengabe hazten<br />
da euskal ekonomian.<br />
Metroko irteera Bilboko<br />
finantza-gunean.<br />
Azukre-fabrika zaharraren eraikina,<br />
gaur, Enpresa Zentro moderno<br />
bihurtu da. Gasteiz.
Change language