Euskal Herria ezagutzea (pdf, 4,3Mb) - Kultura Saila - Euskadi.net
Euskal Herria ezagutzea (pdf, 4,3Mb) - Kultura Saila - Euskadi.net
Euskal Herria ezagutzea (pdf, 4,3Mb) - Kultura Saila - Euskadi.net
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
82<br />
Ajuria Enea, Lehedakaritzaren<br />
egoitza.<br />
Eusko Jaurlaritzaren eraikina,<br />
Bilbon.<br />
9. EUSKADIKO BALIABIDE<br />
ETA ZERBITZU PUBLIKOAK<br />
Administrazioek baliabide anitz dituzte hiritarrei arreta esakintzeko.<br />
Batzuk eskubideak bideratzeko eta betebeharrak betearazteko dira,<br />
eta, beste batzuk, premiak asetzea eta gerta daitezkeen desorekak<br />
arintzea dute helburu. Halaber, Autonomiako, probintziako eta<br />
tokiko Administrazioek beharrezko dokumentazioa eskuratzeko,<br />
eskaeraren bat egiteko edo espediente edo auziren baten egoera<br />
zein den jakiteko bideak eman behar dituzte.<br />
Zerbitzuak berariazko eskumenak dituzten Jaurlaritzako,<br />
Diputazioetako edo Udaletako sailek eta Autonomiako Erakunde<br />
Publikoek eskaintzen dituzte.<br />
9.1. Eusko Jaurlaritzari dagozkion<br />
baliabideak eta zerbitzuak<br />
Eusko Jaurlaritzak honako sail hauen arabera antolatzen ditu<br />
dagozkion eskumenak:<br />
• Lehendakaritza.<br />
• Lehendakariordetza.<br />
• Ogasun eta Administrazio <strong>Saila</strong>.<br />
• Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa <strong>Saila</strong>.<br />
• Herrizaingo <strong>Saila</strong>.<br />
• Industria, Merkataritza eta Turismo <strong>Saila</strong>.<br />
• Etxebizitza eta Gizarte Gaietako <strong>Saila</strong>.<br />
• Justizia, Lan eta Gizarte Segurantza <strong>Saila</strong>.<br />
• Osasun <strong>Saila</strong>.<br />
• <strong>Kultura</strong> <strong>Saila</strong>.<br />
• Lurralde Antolamendu eta Ingurumen <strong>Saila</strong>.<br />
• Herri Lan eta Garraio <strong>Saila</strong>.<br />
• Nekazaritza eta Arrantza <strong>Saila</strong>.<br />
9.1.1. Lehendakaritza eta Lehendakariordetza<br />
Lehendakaritza <strong>Saila</strong>k, lehendakaria buru izanik, Eusko<br />
jaurlaritza zuzentzen du, eta Europar Batasuneko eta erbesteko<br />
euskaldunei dagozkien baliabideak kudeatzen ditu. Halaber,<br />
arlo anitzeko erakundeen partaidetzaz, kanpoko ekintzako<br />
estrategiez eta <strong>Euskadi</strong>ko ordezkaritzen sareaz (Brusela, Madril,<br />
Paris, Txile, Argentina eta Mexiko) arduratzen da. Gaurko euskal<br />
gaiei buruzko ikerketak egiten ditu, plan bereziak garatzen ditu<br />
eta emakumeen aukera-berdintasuna sustatzen du.<br />
Emakunde sail ho<strong>net</strong>an dago eta emakumeen eta gizonezkoen<br />
berdintasuna sustatzeaz arduratzen da, <strong>Euskadi</strong>ko politika,<br />
ekonomia, kultura eta gizarteari dagozkion bizitzako alderdi<br />
guztietan. 2005ean, Eusko Legebiltzarrak, epe labur eta ertainean<br />
eragin garrantzitsuak izango dituen Berdintasunaren Legea onesti<br />
zuen.<br />
Lehendakariordetzak Gobernuaren arlo guztiak koordinatzen<br />
ditu. <strong>Euskal</strong> Herriko Aldizkari Ofiziala (EHAO) herritarrei<br />
erabakien berri emateko oinarrizko tresna da. Aldizkari horrek,<br />
Eusko Legebiltzarraren planak ere badakartza.<br />
9.1.2. Ogasuna eta Administrazioa<br />
<strong>Herria</strong>ldeko ekonomiaz arduratzen da. <strong>Euskadi</strong>ko Aurrekontu<br />
Orokorrak diseinatzen ditu, eta, besteak beste, zerga-sistemaz<br />
edo finantzazio publikoaz arduratzen da. Horrez gain, <strong>Euskal</strong><br />
Estatistika Institutua (EUSTAT) ere sail ho<strong>net</strong>an dago. EUSTAT-ak<br />
euskal gizarte eta ekonomiari dagozkien alderdi guztiei buruz<br />
egin ohi diren inkestak egiteaz eta hedatzeaz arduratzen da.<br />
Herri Arduralaritzaren <strong>Euskal</strong> Erakundea (HAEE) Administrazioko<br />
langileen hautaketaz eta prestakuntzaz eta administrazio<br />
publikoetan erabili ohi den euskararen normalizazioaz<br />
arduratzen da.<br />
9.1.3. Hezkuntza, Unibertsitate eta Ikerketa<br />
Hezkuntza-sistemak, hezkuntzarako eskubidea eta umeen etxetik<br />
lekurik hurbilenean plaza bermatzen ditu. Hezkuntza doanekoa<br />
da 3-18 urte bitartean eta nahitaezkoa 6-16 urte bitartean.<br />
Ikastetxea familiek hautatzen dute. Hezkuntza- eta hizkuntzaeredua<br />
elebiduna da (euskaraz eta gaztelaniaz) eta bi hizkuntzen<br />
pisua desberdina da D, B eta A ereduetan. Ereduok berrikusten ari<br />
dira, gaur egun (ikus 6.3 puntua).<br />
Hezkuntza hainbat mailatan banatzen da:<br />
• Haur-hezkuntza. 0-6 urte. Ez da derrigorrezkoa eta bi ziklotan<br />
banatzen da: 0-3 urte eta 3-6 urte.<br />
• Lehen hezkuntza. 6-12 urte. Derrigorrezkoa eta doanekoa eta<br />
hiru ziklotan banatzen da. Ziklo bakoitzak bi ikasturte ditu: 1.<br />
zikloa 6-8 urte, 2. zikloa 8-10 urte, 3. zikloa 10-12 urte. Ziklo<br />
horietako batean behin baino ezin da errepikatu.<br />
• Bigarren hezkuntza. Derrigorrezkoa 12-16 urte bitartean. Maila<br />
bakoitzean urtebete gehiago egon daiteke eta 18 urtera arte egon<br />
daitezke eskolan. Ikasgai guztiak gaindituta, bigarren hezkuntzan<br />
graduatuaren titulua lortzen da. Titulu horrekin Batxilergoa edo<br />
Maila ertaineko Prestakuntza Zikloak egin daitezke.
Change language