Euskal Herria ezagutzea (pdf, 4,3Mb) - Kultura Saila - Euskadi.net
Euskal Herria ezagutzea (pdf, 4,3Mb) - Kultura Saila - Euskadi.net
Euskal Herria ezagutzea (pdf, 4,3Mb) - Kultura Saila - Euskadi.net
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
24<br />
Makila euskal botere politikoaren sinbolo<br />
tradizionala da. Halaber, merezimenduengatik<br />
nabarmentzen diren pertsonei, kasu ho<strong>net</strong>an<br />
Bizkaiko ijitanoen komunitatearen presidenteari,<br />
esker ona adierazteko ere erabili ohi da.<br />
4. ANTOLAKUNTZA<br />
POLITIKOA<br />
Estatu demokratiko modernoa, sufragio unibertsalaren (adinez<br />
nagusiak diren herritar guztiek botoa emateko eskubidearen)<br />
bidez adierazitako herritarren borondatean oinarritzen da.<br />
Hautatutako parlamentu-ordezkariek legeak idatzi eta o<strong>net</strong>si<br />
egin ohi dituzte. Halaber, demokrazia partehartzaileari dagokion<br />
formulak ere badaude (erreferenduma, lege-proposamenak<br />
egiteko herri-ekimena...). Demokrazia, teorian, zenbait<br />
funtzionamendu- eta garapen-printzipiotan oinarritzen da.<br />
Printzipiook honako hauek dira:<br />
• Askatasuna. Banakakoa (ideologikoa, erlijioari dagokiona,<br />
bizilekuari dagokiona, lekuz aldatzekoa, adierazpenaskatasuna,<br />
informazio-askatasuna eta katedraaskatasuna)<br />
eta kolektiboa (parte-hartze politikoa).<br />
• Justizia. Estatuko gainerako botereekiko independentea<br />
da eta gizabanakoak epaitegien defentsa eta babesa<br />
izateko duen eskubidea ziurtatzen du.<br />
• Berdintasuna. Inor ezin da diskriminatu jaiotza-, arraza-,<br />
sexu-, erlijio- edo iritzi-arrazoiengatik.<br />
• Aniztasun politikoa. Batez ere alderdi politikoen bidez<br />
adierazitako ideologia desberdinen elkarbizitza bideratzen du.<br />
Estatu demokratikoetan, Konstituzioa da legalitatearen adierazpen<br />
nagusia. Estatua hiru botere independentetan banatu ohi da:<br />
• Legegilea (Legebiltzarra). Legeak egiten ditu eta Gobernua<br />
kontrolatzen du. Legebiltzarkideak herritarrek hautatzen<br />
dituzte hauteskundeen bidez (sufragio unibertsala).<br />
• Betearazlea (Gobernua). Legebiltzarrean o<strong>net</strong>sitako legeak<br />
betearazten eta ezagutzera ematen ditu eta gobernatu<br />
egiten du.<br />
• Judiziala (Epaitegiak). Legeak bete egiten direla<br />
bermatzeaz eta legeen araberako justizia administratzeaz<br />
arduratzen da. Gobernuaren ekintzen legetasuna<br />
ikuskatzen du.<br />
Hiritarren eskaerak<br />
lege-proposamen izatera irits<br />
daitezke sinadurak batuz.
Change language