19086905 - FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen ...

Herstel van het gebied als paaiplaats voor haring
Habitattype 1170 ‘Riffen’: Lanice conchilega aggregaties
Profielschets
Pagina 179 van 256 BE0112000986
Lanice conchilega is een kosmopolitische borstelworm die leeft in het sediment en een lange koker
bouwt met een diameter van 0,5 cm van zand en schelpstukjes. De soort is een belangrijke
ecosysteemingenieur die in staat is om het habitat lokaal te modificeren, o.a. door verhoging van de
zuurstofconcentratie in de bodem en er zo voor zorgt dat de macrobenthische soorten
geconcentreerd voorkomen (in Degraer et al., 2009). Studies toonden aan dat de soortenrijkdom op
plaatsen waar de schelpkokerworm voorkomt vier tot zes keer hoger is dan zonder de soort en dat
het aantal dieren dat voorkomt tot 34 keer hoger is als gevolg van zijn aanwezigheid (Zuhlke, 2001;
Rabaut et al., 2007; Van Hoey et al., 2008). Ten slotte blijkt dit habitat van belang voor hogere
trofische niveaus zoals juveniele platvis en vogels (in Degraer et al., 2009).
Deze implicaties voor zowel het macrobenthos als voor andere trofische niveaus (bottom-up) en
belangrijke bodemprocessen (mineralisatie van organisch materiaal, nodig voor goede bentho-
pelagische koppeling) (top down) maakt dat de soort, vooral als die voorkomt in dense riffen, van
belang is voor het functioneren van het ecosysteem in zachte substraten.
Ecologische vereisten
Verspreidingsgebied:
Op het BNZ wordt L. conchilega voornamelijk teruggevonden in de kustzone, meer bepaald in de
zone van de Abra alba gemeenschap. Langsheen de Westkust liggen de voorspelde aggregaties
vlak voor de kust, terwijl ze voor de Oostkust verder in zee liggen, ter hoogte van de Vlakte van de
Raan.
Typische soorten:
Lanice conchilega vormt een subgemeenschap binnen de Abra alba gemeenschap. Daar zorgt de
soort er door zijn habitatstructurerende eigenschappen voor dat de kenmerkende soorten hun
oorspronkelijke niche kunnen vergroten en in hogere densiteiten voorkomen (Rabaut et al. 2007;
Van Hoey et al., 2008). Onder de geassocieerde soorten bevinden zich veel borstelwormen, maar
ook vlokreeftjes en andere crustacea en tweekleppigen; enkel echinodermata werden niet als
geassocieerde soorten teruggevonden. De sterkst geassocieerde soorten werden geobserveerd in
of vasthangend aan de kokers (vb. Phyllodoce spp., soorten van de familie Polynoidae). Deze
riffen vormen, naast hun belang als leefgebied voor benthische soorten, ook een aantrekkingspool
voor een juveniele demersale visfauna (Rabaut, 2009). Het voordeel van de aanwezigheid van
Lanice aggregaties voor de geassocieerde soorten is velerlei: een hogere
voedselbeschikbaarheid, een hogere zuurstofconcentratie in de sedimenten, alsook een
schuilplaats tegen predatie.
Plan-MER Ontwerp Marien Ruimtelijk Plan DEEL 7 Passende beoordeling