Van deadline naar lifeline - Hogeschool Leiden

In en met natuur zijn betekent in een bepaalde omgeving zijn met een eigen dynamiek. Natuur
heeft een eigen tijd en ruimte, en mijn stelling is dat we deze eigenheid van natuur als zo rustgevend,
voedend en inspirerend kunnen ervaren omdat we dit -deze specifieke vorm van zijn en ervaren-,
in de omgang met elkaar en de dingen van alle dag, zijn kwijtgeraakt. Daarmee zijn we een bepaalde
levenskwaliteit kwijtgeraakt en verliezen grote groepen mensen het willen en kunnen, waardoor zij
in zorgtrajecten terecht komen.
De kosten van de zorg groeien nog altijd en met het maatschappelijk debat over de vraag hoe
hiermee om te gaan, zie je ruimte ontstaan voor fundamentele vragen met betrekking tot leven,
levenskwaliteit, levensverwachting, levensverlenging en daarmee ook levenseinde. 4
Ook in het onderwijs zijn kosten rondom zorgleerlingen een belangrijk aandachtspunt. In reactie op
de in 2011 voorgestelde bezuinigingen door minister Van Bijsterveld op passend onderwijs, hoor je
de onderwijswereld wel protesteren, maar blijft een inhoudelijk debat over fundamentele vragen uit.
De onderwijswereld raast verder met steeds meer toetsen, prestatienormen en remediërende trajecten,
en met steeds meer kinderen die ervaren dat zij de gestelde normen niet halen (Gray 2011; Goorhuis-
Brouwer 2010). Welke ervaringen met weten, willen en kunnen, geven we deze kinderen mee? Hoe zit
het met hun zelfvertrouwen? En welke perspectieven bieden we deze kinderen als het gaat om leren
‘betekenisvol’ te handelen? Zijn deze kinderen straks in staat om op een gezonde wijze -en dat wil
zeggen met oog voor levenskwaliteit- inhoud te geven aan het persoonlijke en maatschappelijke
leven? Door de thematiek van het lectoraat -de betekenis en het belang van natuur voor de ontwikkeling
van kinderen- te verbinden aan onze huidige omgang met tijd en ruimte, wil ik een voorzet geven
voor een discussie over deze vragen.
Over de ‘deadlines’ die wij kinderen voortdurend stellen en het tegenwicht dat natuur kinderen hierin
biedt. Het is niet voor niks dat het merendeel van de kinderen graag in en met natuur is (Gray 2011;
Stanley 2010). Het is een vrijplaats voor allerlei soorten activiteiten en ervaringen die kinderen elders
niet meer vinden.
12