Download het boekje - Wetenschapswinkel Taal, Cultuur en ...

woordenschat zitten weinig gelijkenissen tussen het Nederlands en het Spaans. Doordat
Nederlandse woorden hierdoor niet aan Spaanse woorden gerelateerd kunnen worden, is het
voor Luisa lastig woorden te onthouden.
Valerio heeft twee moedertalen, namelijk het Italiaans en het Engels. Zijn ene
moedertaal, het Italiaans, komt net als het Spaans uit de Romaanse taalfamilie en het Engels is
meer verwant aan de Germaanse talen. Valerio denkt dat het Nederlands behoorlijk lastig is
voor iemand met het Italiaans als moedertaal, om vrijwel de zelfde redenen die Luisa ook
noemt voor het Spaans. Valerio heeft echter ook het Engels als taal waarmee hij opgegroeid is.
Is dit voor hem een voordeel? Heeft hij bij het leren van het Nederlands meer aan het Italiaans
of aan het Engels? Valerio vindt het op dit moment vooral verwarrend: “Mijn moedertaal is
Italiaans, maar ook Engels. Veel regels in het Nederlands lijken hetzelfde als in het Engels, maar
in werkelijkheid blijken ze toch anders te zijn.” De grammatica van het Engels verschilt
behoorlijk van het Nederlands. Zo hanteert het Nederlands bijvoorbeeld vaak een andere
woordvolgorde dan het Engels. Het Duits heeft zowel op grammaticaal gebied als op het gebied
van woordenschat meer verwantschap met het Nederlands dan het Engels. Dit zou kunnen
verklaren waarom Stina het Nederlands makkelijker zegt te vinden dan Valerio.
Invloed van andere geleerde talen
We hebben gezien dat de moedertaal van de NT2-cursist invloed heeft op hoe moeilijk de
Nederlandse taal is voor hem of haar is om te leren. Maar de moedertaal is echter niet de enige
factor die bepaalt hoe moeilijk het is om Nederlands te leren. Veel mensen beheersen naast
hun moedertaal nog één of meerdere vreemde talen. In hoeverre spelen die een rol bij de
verwerving van het Nederlands als tweede taal? Valerio, Stina en Luisa spreken allemaal nog
minstens één vreemde taal naast hun moedertaal. Uit onderzoek is gebleken dat mensen die al
meerdere talen hebben geleerd makkelijker een nieuwe taal aanleren dan mensen die alleen
hun moedertaal spreken. Zelfs wanneer de nieuw te leren taal sterk afwijkt van de talen die
men al spreekt heeft men hier voordeel van. Het gaat daarbij om twee dingen: taalbewustzijn
en de ervaring met het leren.
Het begrip taalbewustzijn (language awareness in het Engels) wil zeggen dat je je
bewust bent geworden van het feit dat een taal bestaat uit regels en structuren. Je weet dat
woorden willekeurig gekozen zijn en dat het niet waarschijnlijk is dat in een andere taal
Luisa: “Ik heb persoonlijk het
gevoel dat Nederlands een mix is
van Engels en Duits, aangevuld
met eigen regels en woorden.”
hetzelfde woord gebruikt wordt voor een begrip.
Omdat je je moedertaal grotendeels onbewust
leert, ken je de regels van je eigen taal meestal
niet. Pas als je een vreemde taal leert, of aan
anderstaligen uit moet leggen waarom je iets in
het Nederlands zo zegt en niet anders, ontdek je
dat alle talen regels hebben. Dat helpt weer bij
het leren van een nieuwe taal. Ook je eigen ervaring met het leren van een vreemde taal helpt.
Je weet wat er goed werkt in je leerproces en waar je extra aandacht aan moet besteden.
Luisa spreekt naast haar moedertaal Spaans de vreemde talen Engels en Duits. Ze zegt
dat dit haar zeker helpt bij het leren van het Nederlands. De kennis die ze van het Engels en het
Duits heeft, levert haar meer voordeel op dan de kennis van haar moedertaal. Het is voor Luisa
makkelijker om grammaticale regels en woordenschat van het Nederlands te relateren aan het
29 | W i e g e e n v r e e m d e t a l e n k e n t , w e e t n i e t s v a n z i j n e i g e n t a a l