Woonzorgcentrum - Vlaamse Ouderenraad

journalist, directeur van een informatiecentrum over de sector, architect, enz., of met het creatieve
proces: personen die vernieuwend werk leveren op het gebied van diensten voor andere mensen dan
bewoners van een woonzorgcentrum, personen werkzaam in een sector voor maatschappelijk onderzoek,
personen die vernieuwend werk leveren in een woonzorgcentrum.
We vroegen experts vanuit de media, de thuiszorg, domotica, palliatieve zorg, geestelijke gezondheidszorg
voor ouderen en architecten.
4. Proceskenmerken van de interviews, focusgroepen en case-beschrijvingen
onze werkzaamheden zijn progressief verlopen, via een reeks uitwisselingen met de actoren uit de
sector: groeps- of individuele interviews met de bewoners binnen hun voorziening, focusgroepen met de
personeels- of directieleden van de verschillende woonzorgcentra, en een focusgroep met de experts.
We vermelden graag dat dit proces van informatievergaring waarschijnlijk ook een impact op de
verschillende groepen heeft gehad. Het proces was ook vrij intensief: tijd vrijmaken om te luisteren,
gedachtewisselingen tussen deelnemers die niet gewend zijn elkaar te ontmoeten, laten aanvoelen dat
hun inbreng, hun dagelijkse beleving en hun gevoelens van belang zijn... Dit alles was niet altijd eenvoudig
maar het versterkte het proces. ook de uitwisseling van ideeën en vaststellingen en de erkenning die men
elkaar gaf was bijzonder stimulerend voor de informatieverzameling.
interviews met de bewoners
Bijlage 3 - Methodologie
In mei 2008 werden zes groepen bewoners (RoB-RVT) in hun leefomgeving geïnterviewd. Deze interviews
werden met individuele gesprekken aangevuld. In Vlaanderen hebben we om praktische redenen de
voorkeur gegeven aan individuele interviews of dubbelinterviews. Deze twee benaderingen vullen elkaar
goed aan en hebben voor- en nadelen. In de individuele aanpak konden we discussiepunten uitdiepen in
een intieme en empathische sfeer, maar dit nam veel tijd in beslag voor een klein aantal deelnemers. De
groepsaanpak heeft deze beperking niet en zet de groepsleden ertoe aan op elkaars uitspraken te
reageren. Toch belet de groep soms dat schuchtere of gereserveerde deelnemers hun mening geven.
Er werd een interviewgids opgesteld om een open gesprek aan te moedigen, rekening houdend met de
mogelijkheden en beperkingen van iedereen. Het systeem van vraag en antwoord werd bewust achterwege
gelaten zodat iedereen vrijuit kon praten. Alle vragen die in bijlage 1 zijn opgenomen, werden niet direct
aan alle groepen of deelnemers gesteld, wel zijn alle thema’s overal aan bod gekomen. Afhankelijk van de
groepen werd over sommige onderwerpen van gedachten gewisseld, over andere niet.
In sommige groepen was een ergotherapeut of animator aanwezig, wat de deelnemers niet lijkt te hebben
afgeremd.
Bij het begin van het gesprek leken de mensen wat geïntrigeerd, ongerust over wat we hen zouden
vragen: “Zal ik op de vragen kunnen antwoorden?” Maar al snel groeide het vertrouwen, en de bewoners
leken bijzonder trots dat ze hun zeg konden doen, ervaringen uitwisselen, sommige gangbare opvattingen
rechtzetten. De enen praatten veel, de anderen luisterden, sommigen corrigeerden en anderen
nuanceerden. Alle groepen of individuele gesprekken leverden heel veel informatie op, elk op zijn manier.
Koning Boudewijnstichting
Het Woonzorgcentrum in de 21 Ste eeuW: een gezeLLige Woonomgeving, zorg incL.
122