Woonzorgcentrum - Vlaamse Ouderenraad

Deel 1 - Beschrijving van de overeenkomsten tussen de vier doelgroepen
en door de buitenwereld gehoord worden. De levensverhalen worden bewaard en getoond, samen met de
verhalen en tradities van de stad of het dorp.
Aan de familieleden wordt gevraagd mee te werken om de ontdekkingen te begeleiden, sporen uit te
zetten voor het personeel en het te helpen bij zijn benadering van de persoon.
5. een esthetische omgeving die verwijst naar een gewone woonomgeving
Alle actoren die zich over dit thema hebben gebogen, onderstrepen de noodzaak binnen het
woonzorgcentrum een huiselijke sfeer te scheppen, een woonkader dat goed lijkt op een gewoon interieur.
Dankzij deze huiselijke omgeving kan men zich gemakkelijker zelfsturend voelen en een nieuw thuisgevoel
scheppen. Medewerkers komen er gemakkelijker los van het medisch handelingsmodel.
Hoe kan men een ruimte ontwikkelen die dicht bij de gewone omgeving van de persoon staat?
De ondervraagden stellen unaniem dat alles wat aan het ziekenhuis doet denken, weg moet: structuren
met meer dan 100 bewoners, lange witte gangen met onpersoonlijke kamerdeuren, maaltijden die in een
refter op een plateau worden gebruikt, omringd door in het wit geklede personeelsleden. Men kiest voor
kleur.
Een grote verantwoordelijkheid wordt gelegd bij de architecten, hun opleiding, hun houding tegenover de
vergrijzing en het beeld dat ze van het woonzorgcentrum hebben. Architecten van de toekomst zijn
adequaat opgeleid en geïnformeerd over de manier van leven binnen het woonzorgcentrum, over het feit
dat het niet om ziekenhuizen gaat maar om gezellige woningen. Dit is wat een deelnemer voorstelt:
“Vooraleer een woonzorgcentrum te ontwerpen, zouden de architecten zich er in een rolstoel moeten
laten rondrijden om alle aspecten eens vanuit een andere gezichtshoek te bekijken!”
Vooral de medewerkers wensen kleine leefeenheden, zelfs al maken die deel uit van een bredere structuur,
eenheden op mensenmaat, voor een vijftiental personen. “Het ideale aantal bewoners stemt overeen met
het aantal namen en voornamen die de personeelsleden makkelijk kunnen onthouden.”
De bewoners worden er omringd door kleine groepjes personeel en het menselijke aspect primeert,
zonder echter te raken aan de kwaliteitsvolle zorg. Het personeel draagt gewone, kleurrijke kleren.
Daarnaast moet men kiezen voor architectuur die dichter aanleunt bij de leefwereld, de cultuur en de
tradities van de bewoners. Dus misschien wat minder strakke structuren? Grote complexen worden
afgewezen want vaak ontberen ze elke ziel en menselijke warmte. De keuze gaat naar gezellige plaatsen,
zoals kleinere ruimten van het eetkamertype, waar ieder naar eigen believen naartoe kan, er kan eten
samen met de personen met wie hij of zij de nauwste band heeft. Alle ruimten moeten worden ‘bezet’, er
moeten korte en voldoende brede gangen zijn, liften waarin korte informele gesprekken plaats kunnen
vinden, gezamenlijke buffetten, enz.
Het noodzakelijke medische meubilair wordt zo ontworpen dat het verschillende functies combineert:
praktisch, functioneel, esthetisch en discreet, met zoveel mogelijk gelijkenis aan gewoon huiselijk
meubilair. ook ergonomie en domotica krijgen hier een plaats.
De bewoners worden aangemoedigd hun persoonlijke stempel op hun nieuwe woonplek te drukken.
Meubels uit hun vroegere woonplaats worden in de kamer of in de gangen geplaatst, versiering en foto’s
geven de kamer een persoonlijker tint en vertellen het verhaal van de bewoner. “Het is heel belangrijk dat
de bewoner zijn meubels en zijn souvenirs mee kan brengen, want elk voorwerp heeft een eigen
Koning Boudewijnstichting
Het Woonzorgcentrum in de 21 Ste eeuW: een gezeLLige Woonomgeving, zorg incL. 53