Woonzorgcentrum - Vlaamse Ouderenraad

6. oost West, tuin best
Woonzorgcentrum Heilig Hart, Montenaken - Gingelom
context
In de dorpskern van Montenaken, deelgemeente van het Zuid-limburgse Gingelom, ligt het
woonzorgcentrum Heilig Hart. Het is een landelijk gebied en ook rondom het centrum zelf is er heel wat
groen. Toch kwamen de bewoners van het zorgcentrum, vooral fysisch hulpbehoevende mensen, zelden
buiten uit schrik om te vallen, of omdat er niks te beleven was. “Het project van de activiteitentuin heeft
dit snel gekeerd”, zegt Carla langie, ergotherapeute en projectcoördinator. “Het stuk grond rond het
centrum is omgetoverd tot een wandel- en doetuin, aangepast aan rolstoelgebruikers.”
beschrijving van het project
De tuin heeft tot doel de bewoners (en hun familie) naar buiten te lokken, ze te activeren. Carla: “We
wilden iets creëren opdat ze ook zelfstandig en zonder begeleiding naar buiten durven en kunnen, ook al
gaat het om mensen die vrij afhankelijk zijn van hulp bij het stappen. De meerwaarde zit ook in het
prikkelende aanbod dat we doorheen de tuin hebben uitgewerkt.”
De tuin heeft verschillende zones. Zo is er de ‘reminiscentie’-zone met vooral oude boerderijplanten (geraniums,
frambozen- en braambesstruiken, ...). Er is de ‘mobiliteits-oefentuin’ met aangepaste trappen en hellende vlakken
zodat de bewoners hun gangrevalidatie kunnen oefenen. Een kleine moestuin is aangepast aan rolstoelgebonden
bewoners, met kruid-, fruit- en groentebakken op aangepaste hoogte voor het tuinieren. En verder zijn er ook de
zones met oude spelletjes, met een waterpartij inclusief fontein en vissen, het voel- en doepad, ...
De tuin is in juni 2008 geopend en het doel is eigenlijk al bereikt. “De reacties van de bewoners zijn erg
positief”, vertelt Carla. “Ze komen nieuwsgierig naar buiten om te zien hoe het met de visjes in het water
is gesteld, of het gras niet te lang staat, of er geen nieuwe bloemen zijn uitgekomen.”
Voor dit project is samengewerkt met ondermeer twee scholen. Met de Tuinbouwschool is het hele
tuinplan ontworpen en uitgevoerd, een heel praktijkgerichte oefening voor de toekomstige tuiniers. “Het
Koninklijk Atheneum landen afdeling Personenzorg hield een enquête bij de bewoners”, zegt Carla, “om
de bewoners uit te vragen wat er vroeger in hun tuin stond en wat ze nu graag in de tuin hadden gewenst.
op basis van deze antwoorden kochten we al een deel van de struiken, bloembollen, fruitsoorten en
groenteplantjes aan. later komen daar nog andere fruitsoorten zoals rode bessen bij. We gaan immers
na de oogst samen met de bewoners confituur maken, uit de eigen tuin en van zelfgekweekte fruitsoorten!”
ook de dorpsverenigingen, de lagere scholen, de seniorenorganisaties worden uitgenodigd om de tuin te
bezoeken. “We gebruiken alle mogelijke kanalen opdat de mensen zouden weten dat ze hier welkom zijn. Er
is al een speeltuin en een zandbak, dus de kinderen kennen de weg al. Maar bijvoorbeeld fietstoeristen
kunnen hier ook komen pauzeren.”
impact/resultaat/verandering
Hoofdstuk 5 - Inspirerende initiatieven
“De suggesties ter verbetering blijven komen”, lacht Carla. “ ‘Moesten we hier nu eens een petanquebaan
Koning Boudewijnstichting
Het Woonzorgcentrum in de 21 Ste eeuW: een gezeLLige Woonomgeving, zorg incL.
86