Lees het rapport hier. - Vlaamse Landmaatschappij

e. Spreiding over Vlaanderen
In opdracht van de VLM rondde de universiteit van Gent in april 2011 een onderzoek naar de
omschrijving van het platteland in Vlaanderen af. Dit onderzoek ontwikkelde een methodiek
om het platteland op een dynamische wijze te omschrijven. Het maakt het mogelijk om
plattelandsthema‟s te visualiseren op de kaart van Vlaanderen. In het onderzoek is voor zes
thema‟s gezocht naar indicatoren die het mogelijk maken om deze thema‟s in beeld te
brengen. Die indicatoren worden gecombineerd en in vier kwartielen opgedeeld. Het
schaalniveau van de geografische weergave wordt gekozen in functie van het thema en de
beschikbare data. Door de beperkte beschikbaarheid van goede data moesten sommige
kaarten gemaakt worden op basis van gedeeltelijke of verouderde gegevens.
In de toekomst zal de methodiek verfijnd en uitgebreid worden zodat nieuwe thema‟s
ontwikkeld en datasets toegevoegd kunnen worden. Onderstaande figuren geven een eerste
beeld van resultaten die de toepassing van de methodiek biedt. Voor uitgebreide toelichting
en inhoudelijke en methodologische verantwoording verwijzen we naar het eindrapport van
het onderzoek.
In het kader van deze tussentijdse evaluatie van de gebiedsgerichte werking van PDPOII is
geprobeerd om voor twee van de zes in het onderzoek ontwikkelde plattelandsthema‟s 9 na te
gaan in hoeverre de PDPOII-middelen worden ingezet in de gebieden met de grootste
noden. Hoewel de omschrijving van de thema‟s niet exact samenvalt, was een accuratere
afstemming nog niet mogelijk binnen het bestek van deze evaluatie. De twee gekozen
thema‟s worden gecombineerd met de twee maatregelen van de gebiedsgerichte werking
van PDPOII die hierbij aansluiten:
„aanbieden van (minimale) diensten (onderwijs, cultuur, welzijn)‟ wordt gekoppeld aan
„basisvoorzieningen voor plattelandseconomie en -bevolking‟;
„onderhoud en beheer van lokaal patrimonium‟ wordt gekoppeld aan „instandhouding
en opwaardering van landelijk erfgoed‟.
Het thema „behoud en/of versterking van lokale economie‟, dat gekoppeld zou kunnen
worden aan „intermediaire dienstverlening‟, werd niet meegenomen omdat de inhoudelijke
focus toch te sterk verschilt en omdat de PDPOII-projecten binnen deze maatregel meestal
grote regio‟s bestrijken zonder geografische focus. Ook voor de andere thema‟s zou een
dergelijke analyse inzicht verschaffen in de verhouding tussen behoefte en investeringen. Dit
is met de huidige datasets helaas (nog) niet mogelijk.
Zoals aangehaald wordt een thema opgebouwd door de combinatie van indicatoren die voor
dit thema relevant zijn. Voor „aanbieden van (minimale) diensten‟ gaat het om volgende
indicatoren:
- Bevolkingsdichtheid (inw/km²)
- Omgevingsadressendichtheid (aantal adressen)
- Tevredenheid winkelaanbod (% ontevredenen)
- Tevredenheid sociale en schoolvoorzieningen (% ontevredenen)
- Tevredenheid cultuur- en recreatieaanbod (% ontevredenen)
De eerste twee indicatoren verwijzen naar een noodzakelijk of minimaal draagvlak aan
gebruikers voor de aangeboden dienstverlening. Bij gebrek aan data over het effectieve
aanbod aan voorzieningen is gebruik gemaakt van data in verband met de appreciatie van
voorzieningen door de bewoners. Bovendien komen deze gegevens uit de Sociaal-
Economische Enquête van 2001. Op de kaart zijn de gegevens weergegeven op niveau van
9 De andere thema‟s zijn: „behoud en/of versterken van de open ruimte‟, „aanleg, onderhoud en beheer van lokale
infrastructuren‟, „minimale en/of aangepaste bereikbaarheid garanderen‟ en „behoud en/of versterking van lokale
economie‟
61