Reader - Studium Generale

natuur, zoals Newton nog dacht, maar een golfnatuur. Dit is ook in overeenstemming met de diffractie- en
interferentieverschijnselen die Thomas Young al in 1801 langs experimentele weg had ontdekt.
In 1888 verwekte Hertz met een oscillerende elektrische stroom elektromagnetische trillingen met een
frequentie die lager zijn (en een golflengte die langer zijn) dan die van licht. Het zijn radiogolven, waarvan
het bestaan al door de theorie van Maxwell werd voorspeld.
Tegen het einde van de negentiende eeuw leek de hele natuur beschreven te kunnen worden met alleen
maar de bewegingswetten van Newton en de wetten van het elektromagnetisme van Maxwell. Alle
natuurverschijnselen vonden daarin hun verklaring. Met behulp van deze wetten kan vanuit een gegeven
toestand van een fysisch systeem in principe het verdere gedrag van het systeem met elke gewenste
nauwkeurigheid berekend worden.
De hele natuurkunde van rond het jaar 1900 kan samengevat worden in de volgende wetten en definities:
Een voltooide wetenschap
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
r
dp
r
= F
dt
r m1m2
r
F = −G
e
2 r
r
ρ
∇ ⋅ E r
=
ε 0
∇ ⋅ B r
= 0
r
r ∂B
∇ × E = −
∂t
r r
∇ × B = µ J + µ
r r
F = q
0 0ε
0
r
r
( E + v × B)
r
∂E
∂t
Bewegingswet van Newton, p is de impuls van een deeltje, F de kracht
die erop werkt.
Gravitatiewet. Wederzijdse aantrekkingskracht van massa's m 1 en m 2
op onderlinge afstand r.
Wet van Gauss. Een elektrische lading ρ is de bron van een elektrisch
veld E. Het veld "divergeert" uit de lading.
Wet van Gauss. Er bestaan geen magnetische ladingen. De
divergentie van een magnetisch veld B is overal nul.
Wet van Faraday. Een "circulerend" elektrisch veld E wordt verwekt
door de verandering van een magnetisch veld B.
Wet van Ampère en Maxwell. Een "circulerend" magnetisch veld B
wordt verwekt door een elektrische stroom J en door de verandering
van een elektrisch veld E.
Lorentz-kracht. Elektromagnetische kracht op elektrische lading q met
snelheid v.
Om het beeld volledig te maken moet het aangevuld worden met een aantal definities en bepaalde
symmetrie-voorwaarden waaruit de behoudswetten voortvloeien.
Uit de totale wetmatigheid van alle natuurlijke processen volgt het deterministisch karakter van de natuur.
Elke toestand vloeit ondubbelzinnig uit de voorgaande toestand voort, overeenkomstig wat de wetten
voorschrijven. Uitzonderingen, afwijkingen of spelingen zijn niet mogelijk, want die zouden in strijd met de
natuurwetten zijn.
Nous devons donc envisager l'état présent de
l'univers comme l'effet de son état antérieur et
comme la cause de celui qui va suivre. Une
intelligence qui, pour un instant donné,
connaitrait toutes les forces dont la nature est
animée et la situation respective des êtres qui la
composent, si d'ailleurs elle était assez vaste
pour soumettre ces données à l'Analyse,
embrasserait dans la même formule les
mouvements des plus grands corps de l'univers
We moeten ons de huidige toestand van het heelal
voorstellen als het gevolg van de voorgaande
toestand en als de oorzaak van wat zal volgen. Een
intelligentie die op een bepaald ogenblik alle
krachten zou kennen die in de natuur werken, en de
respectievelijke toestanden waarin alle
bestanddelen zich bevinden, en indien deze
intelligentie voldoende groot zou zijn om al deze
gegevens te analyseren, zou zij in éénzelfde formule
alle bewegingen bevatten van de grootste lichamen
Bodifee, Hoe wankel is de wereld? 2013 13