Reader - Studium Generale

alchemisten die hoopten uit bepaalde elementen andere elementen (goud!) te kunnen maken, was al
lang naar het rijk van de illusies verwezen. (Rutherford waagde het daarom niet van transmutatie van de
elementen te spreken, hij gebruikte het woord transformations uit angst voor alchemist gehouden te
worden.) Elementen zijn de onveranderlijke basissubstanties, die uit atomen bestaan en zich onderling
aan elkaar kunnen verbinden waarbij ze moleculen vormen. Nu beweerden Rutherford en Soddy echter
dat bij radioactiviteit de atomen van de elementen zelf veranderen.
Rutherford en Soddy aarzelden om de resultaten en conclusies van hun onderzoek te publiceren. Zij
vreesden afwijzende reacties van vooral de chemici. In een eerste publicatie (in de Transactions of the
Chemical Society, begin 1902) meldden zij alleen de ontdekking van een nieuw radioactief element
thorium X en de identificatie van een inert gas in de radioactieve emanatie daarvan (nu radon genoemd).
Voor een tweede publicatie waarin zij de interpretatie van hun ontdekking uiteenzetten zochten beide
jonge onderzoekers steun bij de oude en eminente geleerde William Crookes. Rutherford schreef
Crookes een brief met het verzoek te helpen bij de publicatie, indien nodig.
Dear Sir William,
[...] I am sending you by this mail an M.S.S.
by Mr. Soddy & myself on the 'Radioactivity
of Thorium' which we are forwarding at the
same time to the Chemical Society. [...] I
think we have conclusively shown that most
of the radioactivity is due to a production of
Th X at a uniform rate by the thorium & that
this Th X decays with time. [...] We have
strong evidence that uranium and radium
behave similarly only that the time rate of
change is different. All these processes are
independent of chemical and physical
conditions & we are driven to the conclusion
that the whole process is sub-atomic.
Although of course it is not advisable to put
the case too bluntly to a chemical society. I
believe that in the radioactive elements we
have a process of disintegration or
transmutation steadily going on which is the
source of the energy dissipated in
radioactivity. [...] Mr. Soddy & myself would
both be obliged if you could do anything to
facilitate the publication of the paper if
difficulties arise over 'atomic' views.
Yours sincerely
E. Rutherford
Geachte Sir William,
[...] Ik zend u met deze brief een manuscript van de heer
Soddy en mezelf over de 'Radioactivieit van Thorium',
dat we tegelijk ook naar de Chemical Society opsturen.
[...] Ik ben van mening dat we definitief hebben
aangetoond dat de meeste radioactiviteit toe te schrijven
is aan de productie van Th X [thorium X] in een constant
tempo door thorium en dat dit Th X vervalt met de tijd.
[...] Er zijn sterke aanwijzingen dat uranium en radium
zich op dezelfde manier gedragen en dat alleen het
tempo van de omzetting anders is. Al deze processen
gebeuren onafhankelijk van chemische of fysische
omstandigheden, en we voelen ons gedwongen te
besluiten dat heel het proces sub-atomair is. Al is het
vanzelfsprekend niet aan te raden dit zo onverbloemd
voor te leggen aan een chemische vereniging. Ik geloof
dat we bij de radioactieve elementen te maken hebben
met een proces van desintegratie of transmutatie dat
gestaag voortgaat en dat de bron is van de energie die
de radioactiviteit verspreidt. [...] De heer Soddy en ikzelf
zouden u zeer erkentelijk zijn indien u iets zou kunnen
doen om de publicatie van het artikel mogelijk te maken
indien moeilijkheden zouden rijzen over de 'atomaire'
visies.
Hoogachtend,
E. Rutherford
Brief van Ernest Rutherford aan William Crookes, 29 april 1902
Het tweede artikel verscheen in de Transactions van juli 1902. Rutherford en Soddy verklaarden in hun
tekst waarom radioactiviteit haar oorsprong vindt in de atomen zelf en dat zij gepaard gaat met de
omzetting van een element in een ander element, zoals men nooit eerder in de scheikunde heeft gekend.
The position is thus reached that radioacitivity
is at once an atomic phenomenon and the
accompaniment of a chemical change in which
new kinds of matter are produced. The two
considerations force us to the conclusion that
radioactivity is a manifestation of sub-atomic
chemical change.
Zover zijn we dat we kunnen besluiten dat
radioactiviteit een atomair verschijnsel is en tegelijk
gepaard gaat met een chemische verandering die
nieuwe soorten materie voortbrengt. Beide
overwegingen doen ons besluiten dat radioactiviteit de
manifestatie is van een sub-atomaire chemische
verandering.
Ernest Rutherford en Frederick Soddy, The Radioactivity of Thorium Compounds. II. The Cause and Nature of Radioactivity,
Transactions of the Chemical Society, 81, 837-860 (1902)
Bodifee, Hoe wankel is de wereld? 2013 29