<strong>Stedelijke</strong> <strong>dynamiek</strong> <strong>bij</strong> <strong>stagner<strong>en</strong>de</strong> <strong>woningmarkt</strong>56789Het c<strong>en</strong>trumrandmilieu omvat e<strong>en</strong> groot woongebied. De 55 buurt<strong>en</strong> zijn <strong>bij</strong> elkaargebracht op geme<strong>en</strong>schappelijke k<strong>en</strong>merk<strong>en</strong> van bewoners, woningvoorraad <strong>en</strong><strong>woningmarkt</strong>, maar de bewoners van dit milieu zull<strong>en</strong> elkaar zeker niet allemaalelke dag teg<strong>en</strong>kom<strong>en</strong>. Binn<strong>en</strong> stadsdeel Amsterdam-C<strong>en</strong>trum behor<strong>en</strong> zowel <strong>bij</strong>nade hele Jordaan <strong>en</strong> de Haarlemmerbuurt als de Weesperstraatsector tot aan deNieuwmarkt tot het c<strong>en</strong>trumrandmilieu. Aan de zijde van de Jordaan zet het milieuzich verder westwaarts voort in de Spaarndammerbuurt, Frederik H<strong>en</strong>drikbuurt,Da Costabuurt, Van L<strong>en</strong>nepbuurt, Helmersbuurt, Overtoomsesluis <strong>en</strong> Schinkelbuurt.In deze buurt is m<strong>en</strong> inmiddels al weer ruim e<strong>en</strong> Overtoom (2 km) verwijderdvan het Leidseplein als het zuidelijkste punt van de Jordaan <strong>en</strong> wel 4,5 kilometervan het Haarlemmerplein als de noordelijkste markering van de Jordaan. En datalle<strong>en</strong> als m<strong>en</strong> var<strong>en</strong>d over de Schinkel, Kostverlor<strong>en</strong>vaart <strong>en</strong> Katt<strong>en</strong>sloot gaat,want over de weg is de route langer. Ook de Overtoom lijkt e<strong>en</strong> waterscheiding.C<strong>en</strong>trumrand houdt voor<strong>bij</strong> deze voormalige verbinding naar Leid<strong>en</strong> op, want rondhet Vondelpark <strong>en</strong> de grote musea is de woonsfeer toch duidelijk te mondain omnog c<strong>en</strong>trumrand te het<strong>en</strong>.Oostwaarts van de Boer<strong>en</strong>wetering gaat het c<strong>en</strong>trumrandmilieu weer verder.E<strong>en</strong> uitzondering: het Duivelseiland. Wordt de Oude Pijp begr<strong>en</strong>sd door Boer<strong>en</strong>wetering(Hobbemakade <strong>en</strong> Ruysdaelkade), Singelgracht, Amstel <strong>en</strong> Ceintuurbaan,al sinds m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>heug<strong>en</strong>is lijkt het Duivelseiland (na<strong>bij</strong> het Roelof Hartplein) daar, metdrie brugg<strong>en</strong> verbond<strong>en</strong> over de Boer<strong>en</strong>wetering, ook <strong>bij</strong> te hor<strong>en</strong>. Ook de NieuwePijp behoort voor e<strong>en</strong> groot deel tot het c<strong>en</strong>trumrandmilieu, tot aan de Lutmastraatwaarvanaf zuidwaarts e<strong>en</strong> ander woonmilieu begint. Over de Amstel zet hetc<strong>en</strong>trumrandmilieu zich voort in de Weesperstrook, maar in het westelijke deel vande Oosterparkbuurt <strong>en</strong> de Transvaalbuurt overheerst de stadsvernieuwing.De oostelijke del<strong>en</strong> van deze beide buurt<strong>en</strong>, met daarbinn<strong>en</strong> tev<strong>en</strong>s het Oosterparkzelf, behor<strong>en</strong> weer tot c<strong>en</strong>trumrand. We hebb<strong>en</strong> nu <strong>bij</strong>na de halve cirkel rond hetc<strong>en</strong>trum afgelegd <strong>en</strong> treff<strong>en</strong> in e<strong>en</strong> verre hoek van de oostelijke binn<strong>en</strong>stad nog deCzaar Peterbuurt, temidd<strong>en</strong> van buurt<strong>en</strong> met overweg<strong>en</strong>d e<strong>en</strong> stadsvernieuwingsprofiel.Ook hiervandaan is het nog e<strong>en</strong> aardig stukje var<strong>en</strong> naar de Jordaan.De bevolking van het c<strong>en</strong>trumrandmilieu telt maar liefst 125.000 m<strong>en</strong>s<strong>en</strong>, dat is17% van alle Amsterdammers <strong>en</strong> vergelijkbaar met sted<strong>en</strong> als Amersfoort of Maastricht.Ook de buurgeme<strong>en</strong>te Haarlemmermeer, ontvanger van veel migrer<strong>en</strong>deAmsterdammers, heeft e<strong>en</strong> inwonertal rond dit aantal. De bewoners van c<strong>en</strong>trumrandzull<strong>en</strong> zich door de grote uitgestrektheid van het woongebied dus niet dagelijksin elkaars buurt begev<strong>en</strong>, eerder zull<strong>en</strong> zij vanuit de verschill<strong>en</strong>de buurt<strong>en</strong>waar zij woonachtig zijn de na<strong>bij</strong>heid van het echte c<strong>en</strong>trummilieu belev<strong>en</strong>.2.3 Welgesteld stedelijk <strong>en</strong> aansluitingWelgesteld stedelijk. De naam welgesteld stedelijk is gereserveerd voor hetmilieu met e<strong>en</strong> zeer hoge sociaal-economische status <strong>en</strong> e<strong>en</strong> stedelijk karakter.De welvaart is af te lez<strong>en</strong> aan het zeer hoge aandeel woning<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> hogewaarde. Van elke woning wordt voor bepaling van de Onroer<strong>en</strong>de Zaakbelastinge<strong>en</strong> waarde vast gesteld. Bijna driekwart van de woning<strong>en</strong> heeft e<strong>en</strong> waarde bov<strong>en</strong>de € 150.000,-- teg<strong>en</strong> slechts 25% stedelijk. Ook het eig<strong>en</strong>woningbezit is sterkaanwezig (46%), maar er zijn milieus die hier nog meer in uitblink<strong>en</strong>. De huishoud<strong>en</strong>sstaat e<strong>en</strong> grote hoeveelheid woonruimte ter beschikking. Weliswaar ligt hetaandeel gezinn<strong>en</strong> op <strong>en</strong> het aandeel kinderloze par<strong>en</strong> bov<strong>en</strong> het stedelijkgemiddelde, maar de maatvoering van de woning<strong>en</strong> maakt dat er toch vaak ruim20
Amsterdamse Woonmilieus 2003gewoond wordt. Ook het areaal water <strong>en</strong> gro<strong>en</strong> in de omgeving is groot voorstedelijke begripp<strong>en</strong>. M<strong>en</strong> heeft het dus zowel binn<strong>en</strong>shuis als buit<strong>en</strong>shuis riant.Het aandeel werkloz<strong>en</strong> <strong>en</strong> <strong>bij</strong>standsafhankelijk<strong>en</strong> is in dit milieu gering. Het aandeeletnische minderhed<strong>en</strong> ligt op vrijwel het laagste niveau van de stad. Dat komt niet,zoals elders, omdat er te weinig grote woning<strong>en</strong> zijn waar de doorgaans grotegezinn<strong>en</strong> van niet-westerse allochton<strong>en</strong> zich op richt<strong>en</strong>, maar door de hoge woonprijz<strong>en</strong>die betaald moet<strong>en</strong> word<strong>en</strong>. Hierteg<strong>en</strong>over is het aandeel allochton<strong>en</strong> uitwesterse land<strong>en</strong> op het c<strong>en</strong>trummilieu na het hoogst. E<strong>en</strong> vijfde van de m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> isafkomstig uit overig West-Europa, Noord-Amerika, Japan <strong>en</strong> andere westerse land<strong>en</strong>.Figuur 2.2: Woonmilieus welgesteld stedelijk <strong>en</strong> aansluiting, 2003welgesteld stedelijkaansluitingDe <strong>bij</strong>drage aan de doorstroming van de <strong>woningmarkt</strong> is overig<strong>en</strong>s gematigd. Er ise<strong>en</strong> vrij hoog aandeel m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> zeer lange woonduur <strong>en</strong> bov<strong>en</strong>di<strong>en</strong> is dithet milieu met de sterkste vergrijzing: 32% van de bewoners is ouder dan 55 jaarteg<strong>en</strong> 21% stedelijk.Tot het milieu behor<strong>en</strong> grote del<strong>en</strong> van de zog<strong>en</strong>oemde ‘Zuidsector’. Dat wil zegg<strong>en</strong>,Vondelparkbuurt, Museumkwartier, Willemspark, <strong>en</strong> Apollobuurt. Dit gebiedis al sinds jaar <strong>en</strong> dag de plek met de hoogste status van Amsterdam. Eig<strong>en</strong>lijk isdit één van de weinige woongebied<strong>en</strong> die niet onderhevig lijkt te zijn aan de langjarigedaal- <strong>en</strong> stijgbeweging<strong>en</strong> in inkom<strong>en</strong>, status <strong>en</strong> bewonersprofiel, waar demeeste woongebied<strong>en</strong> wel mee te mak<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong>. Voor Vondelpark/Museumkwartiergeldt dit al vanaf de aanleg in de laatste kwart van de neg<strong>en</strong>ti<strong>en</strong>de eeuw.21