Stedelijke dynamiek bij stagnerende woningmarkt - Onderzoek en ...

Amsterdamse Woonmilieus 200312345stratenpatroon en ook de maatvoering van de oude bebouwing. De kwaliteit vande oorspronkelijke bebouwing was niet overal hetzelfde. Sommige stukken van denegentiende eeuwse gordel stonden al tijdens hun bouw, rond 1900, bekend als‘revolutie- of speculatiebouw’. Er werd uitgebreid de hand gelicht met bouwvoorschriften,zodat het een wonder mag heten dat sommige van deze woningen nogeen eeuw gestaan hebben. Andere stukken stadsvernieuwing zijn ontstaan doorgering ontzag voor de historische bebouwing in een periode dat renoveren nogniet op grote schaal gebeurde [9].Een omvangrijk gebied dat tot het stadsvernieuwingsmilieu behoort, is het oostelijkedeel van de binnenstad (Nieuwmarkt, Wittenburg, Oostenburg Kadijken),overlopend in delen van ‘Oud-Oost’, zoals dat vroeger heette en Zeeburg. Hetoostelijke en zuidelijke gedeelte van de Indische Buurt zijn stadsvernieuwingsmilieu.Binnen ’Oud-Oost’ zijn het de westelijke delen van de Oosterparkbuurt ende Transvaalbuurt en de Dapperbuurt die tot het stadsvernieuwingsmilieubehoren. In het westelijke deel van de stad zijn het de Kinkerbuurt, de westelijkeeilanden en Nova Zemblastraat e.o, en stukken van de Staatsliedenbuurt.Overigens bestaat het stadsvernieuwingsmilieu uit meer dan alleen buurten die inde jaren tachtig gesloopt zijn en opnieuw opgebouwd. Daarom is het milieu ookstadsvernieuwing en andere (e.a.) genoemd. Naast de echte stadsvernieuwingsbuurten(vervangende nieuwbouw) behoren ook buurten tot de verzameling die indeze tijd als nieuwbouw tot stand kwamen op plaatsen waar vroeger geen woningenstonden. Er zijn ook buurten bij die een soort mengvorm zijn van verschillendestukken stedelijke materie. De nieuwbouwbuurten uit de jaren tachtig zijn zotyperend omdat de nadruk nog zo sterk op corporatiewoningen lag. Niet veel laterwas het toevoegen van meer koopwoningen in de nieuwbouw normaal.Nieuwbouw had, net zoals de vervangende nieuwbouw, vooral als doel om dewoonsituatie van lagere inkomensgroepen te verbeteren. Met de kansen voorhogere inkomensgroepen en met de ruimte die vrijkomt in de huursector als dezegroepen naar een koopwoning verhuizen, hield het beleid zich nog amper bezig.Voorbeelden van jaren-tachtig-nieuwbouwbuurten zijn Marcantilaan/Kop van Jut bijde Jan van Galenstraat, de noordzijde van de Sloterplas (hoewel daar ook recent nogweer woningen aan toegevoegd zijn), IJplein en omgeving in Amsterdam-Noorden delen van Reigersbos en Gein in Zuidoost [10].In sommige buurten van dit milieu ligt het accent van de onderliggende kenmerkengecompliceerder, omdat er verschillende onderdelen van de stedelijke materiein de buurt tezamen komen. In de VaRa-strook (Valkenburger- en Rapenburgerstraat)bijvoorbeeld dateren de woningen uit alle bouwperioden van na 1930, maarer is een sterk accent op woningen uit de jaren negentig en uit de jaren zeventig.De voor het stadsvernieuwingsmilieu typerende grote mate van corporatiebezithoort hier echter vooral bij de woningen van voor 1980, terwijl er onder de nieuwerewoningen veel koopwoningen voorkomen. De VaRa-strook is van de buurten in ditmilieu dan ook het exemplaar met het hoogste aandeel eigenwoningbezit (51%).Ook het buurtje van de Oranje Nassau kazerne en de aanpalende nieuwbouw uit dejaren negentig is zo’n leuke mengvorm van oud en nieuw, waarbij de heringerichtekazerne corporatiewoningen bevat en de nieuwbouw zowel koop- als huurblokken[9] Pruijs (2004)[10] Reigersbos 1, 2 en 3 en Gein 1 en 229