Stedelijke dynamiek bij stagnerende woningmarkt - Onderzoek en ...

Stedelijke dynamiek bij stagnerende woningmarktdraaid. Amsterdamse milieus die serieuzer tegenwicht bieden aan deze situatiezijn het centrummilieu en welgesteld stedelijk. Deze milieus vallen globaal samenmet wat elders wel ‘de witte wig’ genoemd werd. Er wonen dan ook niet alleenveel Nederlanders maar ook veel buitenlanders uit andere rijke westerse landen,zoals Engeland en de V.S. Het milieu omvat grote delen van historisch Amsterdamen de Grachtengordel en een omvangrijk gebied ten zuiden van het Vondelpark.De mensen in het welgesteld stedelijk milieu zijn duidelijk welvarender, niet alleenin termen van geld maar ook in woonoppervlak per capita. In het centrummilieumoet men met minder woonmeters genoegen nemen. Dat is wellicht ook de redenwaarom de beweeglijkheid groter is. Hoge prijzen voor weinig woonoppervlakmaken dit milieu tot een gebied van kortwonende huishoudens.De milieus centrumrand en aansluiting vullen het overgrote deel van wat men deuitstralingszone kan noemen van centrum en welgesteld stedelijk: grote delen vande negentiende eeuwse gordel, de ’20-’40 bebouwing en enkele naoorlogsebuurten. De milieus maken op veel plaatsen een proces door van een gematigdnaar een hoger sociaal-economisch niveau. De bijdrage aan de woningmarktdynamiekligt op het normale Amsterdamse niveau. Vooral in het aansluitingmilieugaat dit gepaard met een hoge graad van vergrijzing.De drie milieus stadsvernieuwing e.a., transitie en overgang liggen sociaal-economischgezien onder het stedelijk gemiddelde. In het transitiemilieu gaat ditgepaard met een bijzonder snelle doorstroming. Het overgangsmilieu heeft opveel plaatsen een duale bevolkingsstructuur. De vergrijsde autochtone bevolking isnog sterk aanwezig en tegelijkertijd groeit het aandeel allochtone gezinshuishoudens.Veel van de betreffende buurten maken sinds hun bouw na de TweedeWereldoorlog hun eerste radicale bevolkingsverjonging mee. In het transitiemilieuis deze beweging al langer aan de gang. Daar is geen gewortelde pioniersgeneratiegekomen of deze is inmiddels grotendeels vertrokken. De demografischerem die van zo’n eerdere bewonersgeneratie uitgaat is weggevallen, en sommigebuurten blijven vrij langdurig op een punt van lage sociaal-economische status enhoge bevolkingsdynamiek steken. In het stadsvernieuwingsmilieu is, door debouw van overwegend sociale woningbouw in de jaren tachtig, het sociaal-economischeniveau eveneens laag. Ook hier is de woningmarktdynamiek gematigd.De wat kleinere, veelal minder welgestelde huishoudens in dit milieu houden hunhuurwoning voor lange tijd aan. Meer mensen zouden willen verhuizen dan er inwerkelijkheid doen, vermoedelijk door een gebrek aan mogelijkheden.Nieuwbouw is beslist functioneel voor de doorstroming maar de beweeglijkepionierfase duurt maar kort. Dat blijkt ook uit het voorkomen van een milieu dat denieuwbouw van vandaag en een milieu dat de nieuwbouw van gisterenrepresenteert. Inbreiding is het nieuwste milieu met nog volop bewegelijkheid,maar afgaande op de mening van de pas gearriveerd bewoners wil men nietopnieuw verhuizen en is het na het afronden van de bouwstroom snel gedaan metde dynamiek. In het stadsrandmilieu, met veel woningen uit de jaren negentig, isde woningmarktdynamiek al tot de laagste van de stad gaan behoren. Sociaaleconomischzijn de beide nieuwbouwmilieus versterkingen van de stad, vooralomdat het merendeel van de woningen eigen woningbezit is. Beide milieus kunnenals stedelijke equivalenten gezien worden voor wonen in de regio. De woningenzijn modern, groot voor Amsterdamse begrippen en goed geoutilleerd. Veel vande woningen hebben in de vorm van een balkon, terras of tuintje een privé-buitenruimte.Vergeleken met woningen in de groeikern is die buitenruimte vaak bescheiden,maar wie daar op gesteld is krijgt enig wisselgeld: een woning in Amsterdam.6