Bijenplanten_web

schermbloemenfamilie 397
Zevenblad (Aegopodium podagraria)
Zevenblad behoort tot het kleine geslacht Aegopodium van
de Schermbloemenfamilie (Apiaceae). Het is een van meest
algemene wilde soorten in ons land. Het is een vaste plant,
die het beste gedijt op een vochtige bodem in de halfschaduw.
Uit de korte wortel vormen zich vele uitlopers. In de tuin is
de soort daarom moeilijk te bestrijden, vooral als de uitlopers
tussen de wortels van de vaste planten groeien. De soort is
met recht te betitelen als een lastig onkruid.
Variabele bladvorm
De wortelbladeren komen samengevouwen met een geknikte
bladsteel uit de grond. Daarna ontvouwt het blad zich en
neemt het een horizontale stand aan. De bladeren boven aan
de plant zijn drietallig. De deelblaadjes kunnen ook samengesteld
zijn: twee- of drietallig. De plant heeft zijn naam te
danken aan de bladvorm met een drietallig eindblaadje en
tweetallige zijblaadjes.
Bloemen in schermen
De bloemen staan in een samengesteld scherm. Ze zijn klein en
onopvallend, maar samen in een groot scherm vormen ze wat
de Duitsers zo mooi het ‘Schauapparaat’ van de plant noemen.
De bloemen hebben een onderstandig vruchtbeginsel.
De kelkbladen zijn erg klein en vormen niet meer dan een
smalle rand langs de bovenzijde van het vruchtbeginsel.
De vijf witte kroonbladen staan horizontaal ten opzichte van
de bloemas. Vóór het openen van een bloem zijn ze naar
binnen omgebogen, rond de dan nog opgerolde meeldraden.
De meeldraden staan afwisselend met de kroonbladen aan de
rand van het vruchtbeginsel. Aan het begin van de bloei staan
ze rechtop, later buigen ze naar buiten en gaan de helmhokken
open. De stuifmeelkorrels zijn in equatoriaal aanzicht langgerekt,
een vorm die we ook bij andere soorten van de familie
aantreffen.
Het vruchtbeginsel is tweehokkig. In elk hok ontwikkelt zich
één zaad. Ook de beide stijlen staan aan het begin van de bloei
rechtop en buigen later naar buiten. Ze zijn aan de voet
kussenvormig verbreed. Op deze verbreding, ook wel stylopodium
genoemd, ligt het nectarium. De nectar bevat hoofdzakelijk
fructose en glucose, in nagenoeg gelijke hoeveelheden,
en veel minder saccharose.
Insectenbezoek
Door de open ligging van het nectarium op het vruchtbeginsel
worden de bloemen door een grote verscheidenheid aan
vliegen, kevers en bijen bezocht. Voor het verzamelen van
stuifmeel lopen hommels in hoog tempo over de schermen
om met zoveel mogelijk open helmknoppen in aanraking te
komen. Van tijd tot tijd stoppen ze even om nectar te puren.
Ook honingbijen bezoeken de bloemen, zowel voor stuifmeel
als nectar. De stuifmeelklompjes zijn vuilgeel.
Vermeerdering
Behalve door ondergrondse uitlopers vermeerdert Zevenblad
zich ook door zaad. De vrucht is een tweedelige splitvrucht.
De deelvruchten liggen met de platte zijde tegen elkaar.
Aan de tegenoverliggende zijde zijn ze bol. Als ze rijp zijn
komen de deelvruchten los van elkaar en zijn nog door een
draaddun steeltje met de bloemsteel verbonden. Ze worden
door de wind verspreid.
plaat 186. Zevenblad
A bloeiwijze; B blad; C ontluikende bloem van boven; D bloem:
1 van boven, 2 van opzij; E stamper; F stuifmeelkorrel (tricolporaat),
equatoriaal aanzicht; G vrucht.