ACADEMY Magazine 2018-2019

GENEESKUNDE
‘Het doel is de patiënt
de allerbeste zorg
te geven die maar
mogelijk is, overal’
Illustratie afkomstig uit boek 'Het nieuwe brein van de dokter' van Erik-Jan Vlieger
SPEAKERS ACADEMY® MAGAZINE 2019
‘BASIS GEPERSONALISEERDE ZORG
OVERBOORD GEGOOID’
Erik-Jan is groot voorstander van gepersonaliseerde gezondheidszorg
met behandelingen die geheel zijn toegesneden op individuele
kenmerken van patiënten. “Dat kan al! Niet iedereen met
dezelfde aandoening heeft dezelfde klachten of dezelfde behandeling
nodig. Hoe verschillende variabelen ten opzichte van elkaar
werken kan een individuele arts door de enorme informatiestroom
niet bijhouden. Toch zijn er artikelen waarin dat is uitgezocht. Het
lukt nu echter nog niet goed om dit soort fijnmazige gegevens te
gebruiken in richtlijnen en protocollen, omdat deze tot nu toe ‘gedigitaliseerd
papier’ zijn, in plaats van interactieve algoritmes. En zo
laten we dus de winst die de literatuur nu al biedt voor gepersonaliseerde
gezondheidszorg liggen. Dat is iets dat wij met ons bedrijf
proberen te veranderen. We zorgen ervoor dat die interactieve algoritmes,
gebaseerd op de wetenschappelijke literatuur, beschikbaar
zijn voor alle artsen.”
ZORG GEBASEERD OP KANSBEREKENING
Die algoritmes komen ook al uit big data. Dat is geen toekomstfantasie.
“Reumapatiënten slikken vrij dure, doch effectieve medicijnen,
die helaas vervelende bijwerkingen hebben. Ze zoeken altijd naar
een moment waarop ze kunnen stoppen. Artsen weten dat niet goed.
Het UMC Utrecht heeft dit onderzocht door met behulp van big data
terug te kijken naar kenmerken van gestopte patiënten. Het resultaat
is dat ze met tachtig procent zekerheid kunnen zeggen hoe groot de
kans is dat de reuma in alle hevigheid opvlamt na beëindiging van de
medicijninname. De arts kan dat percentage voorleggen aan de patiënt
en samen met hem of haar beslissen over stoppen of doorgaan.
De zorg zal steeds meer gebaseerd zijn op dit soort kansberekenin-
180
gen: u heeft zoveel procent kans dat u over vijf jaar nog leeft als u dit
en zoveel als u dat doet. Ook de kans op bijwerkingen is dan bekend.
De medische wetenschap denkt nog wat hautain dat patiënten met
die keuzemogelijkheden eigenlijk niet kunnen omgaan, maar wij verwachten
dat dit meevalt en kansberekening straks de kern is van het
samen beslissen. Voor medici is het nog wel een beetje een ver-vanmijn-bed-show.
In deze fase zijn de data die dat mogelijk maken er
nog niet altijd. In één ziekenhuis zijn we bezig met de implementatie
van een geavanceerde versie van een protocol dat gaat over een milde
kankervorm bij jonge mensen. Dan berekenen de algoritmes aan de
hand van big data hoe groot de kans is dat de kanker weggaat, maar
ook dat een vrouw nog zwanger kan raken. Samen met het Integraal
Kankerinstituut Nederland proberen we die kansen vast te leggen. Er
zijn meer initiatieven op dit gebied, wat betekent dat dit vakgebied
volwassen wordt, ook al staan we nog aan het begin. Dat is mijn toekomstdroom,
want kansen en keuzes voor patiënten zijn het protocol
(in de vorm van een fijnmazig algoritme) van de toekomst.
Boek Erik-Jan Vlieger exclusief bij Speakers Academy ®
info@speakersacademy.nl
Erik-Jan Vlieger (1971) is arts, fysicus en ondernemer. Hij
heeft als adviseur in de zorg gewerkt bij Plexus (2004). Als
managing partner bracht hij Plexus onder bij KPMG (2011),
waar hij de zorgpraktijk leidde. Sinds 2014 is Erik-Jan ondernemer
in de zorg. Hij was intensief betrokken bij Incision en
heeft sedert 2017 zijn eigen bedrijf Alii.