You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ziekteverzuim of<br />
arbeidsvreugde<br />
LEIDERSCHAP & STRATEGIE<br />
Het begrip ziekteverzuim is sterk aan verandering onderhevig. Waar vroeger de infectieziekten domineerden zijn<br />
nu aan psychosomatische, stress gerelateerde ziekten sterk in opmars. Onderzoek naar psychologische stress<br />
toont aan dat deze vorm van stress een direct effect heeft op het gebruik van het genetische materiaal op ons<br />
DNA. De laatste jaren is er wereldwijd heel veel onderzoek gedaan naar de relatie tussen onze emotionele en<br />
onze fysieke gesteldheid, en nu blijkt dat emoties de activiteit van honderden genen veranderen, hetgeen een<br />
direct effect heeft op onze gezondheid. Zo wordt bij voorbeeld het ontstekingsniveau door stress verhoogd,<br />
wat weer verantwoordelijk is voor een breed scala aan welvaartsziekten. Vermindering van werkstress door een<br />
platte managementstructuur, waarbij vertrouwen en eigen verantwoordelijkheid centraal staan, resulteert in een<br />
afname van het ziekteverzuim en een grotere arbeidsvreugde.<br />
Tekst: prof. dr. Pierre Capel<br />
Het is altijd verassend om van kelijke ziekten overwonnen zouden worden,<br />
het met de gezondheid erg goed zou schijnselen. Omdat bij veel van de huidige<br />
veroorzaken met een bonte waaier aan ver-<br />
een zeer bekend begrip de<br />
definitie op te zoeken.<br />
gaan. Dat er andere aandoeningen voor in aandoeningen de oorzaak vaag of onbekend<br />
Zo is ziekteverzuim: afwezigheid<br />
op de werkvloer wacht.<br />
waardoor velen, met de diagnose 'tussen de<br />
de plaats zouden komen werd toen niet ver-<br />
is, worden deze vaak niet als ziekte erkend,<br />
wegens ziekte.<br />
Bij infectieziekten is het begrip ziekte helder,<br />
oren', het bos in worden gestuurd.<br />
Dit lijkt zeer helder en eenduidig, maar<br />
de verwekker is microbieel en komt van Burn-out, vermoeidheidssyndroom,<br />
de definitie begint al te rammelen bij het<br />
begrip afwezigheid. Als een werknemer wel<br />
aanwezig, maar feitelijk niet productief is,<br />
dan kun je dat als verzuim bij fysieke aanwezigheid<br />
beschouwen. Maar het wordt nog<br />
veel gecompliceerder bij de analyse van het<br />
begrip ziekte.<br />
Het tijdperk dat ziekte een straf van de<br />
goden was voor begane zonden, ligt ver achter<br />
ons. Rond 1900 werd dit begrip sterk<br />
gedomineerd door infectieziekten, zoals<br />
onder andere polio en tuberculose. Het idee<br />
in die tijd was dat, als dergelijke verschrik-<br />
buiten, de diagnose is eenduidig en de bijbehorende<br />
koorts en malaise zijn onmiskenbare<br />
tekenen van het ziek zijn. Hierdoor<br />
ontstond de opvatting dat bij het begrip<br />
ziekte de veroorzaker, de diagnose en de<br />
ziekteverschijnselen duidelijk en meetbaar<br />
moeten zijn.<br />
In de huidige situatie botst deze opvatting<br />
vaak met de werkelijkheid, omdat nu de<br />
veroorzaker vaak complex is en de diagnose<br />
moeilijk te stellen. Werkdruk, stress, leefstijl,<br />
zwaar bewerkt voedsel, vervuiling et<br />
cetera, kunnen een breed scala aan ziekten<br />
fibromyalgie, depressie, prikkelbare darm<br />
syndroom en Coeliakie behoren onder<br />
andere tot die grote reeks aandoeningen<br />
waarbij het oude concept van een 'eenduidig<br />
herkenbare ziekte' niet meer geheel van<br />
toepassing is. Bij veel van deze aandoeningen<br />
is de oorzaak niet bekend, de diagnose<br />
onduidelijk en de therapie slechts symptoombestrijding.<br />
Ook wordt er vaak gediscussieerd<br />
over het feit of dit wel ziekten zijn.<br />
Zo wordt het chronisch vermoeidheidssyndroom<br />
nog nauwelijks als ziekte gezien, terwijl<br />
de gezondheidsraad wel benadrukt dat<br />
SPEAKERS <strong>ACADEMY</strong>® MAGAZINE <strong>2019</strong>
Change language