Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
COLUMN<br />
Waarom slimme mensen zich<br />
onlogisch gedragen<br />
Tekst: Jeroen Peterse<br />
De opmars van de breinwerker<br />
is overal zichtbaar. Routinetaken<br />
worden daar waar mogelijk<br />
overgenomen door IT-gestuurde<br />
oplossingen. We worden in toenemende<br />
mate geacht ons creatieve én rationele<br />
brein te gebruiken. Wat opvalt is dat steeds<br />
meer mensen moeite hebben met logisch denken<br />
en zich logisch te gedragen. Dit kunnen we<br />
bijvoorbeeld zien aan het aantal mensen dat in<br />
het verkeer een smartphone bedient. Of het aantal<br />
mensen dat psychisch overbelast is of waarvan<br />
de to-do-lijsten zo lang zijn geworden dat er<br />
geen eind aan komt. Op de vraag: ‘Wanneer was<br />
de laatste keer dat u niets te doen had?’ komt regelmatig het antwoord<br />
dat mensen zich dat niet meer kunnen herinneren.<br />
WAT ER AAN DE HAND IS<br />
Door toenemend gebruik van IT-toepassingen, zoals internet,<br />
sociale media en smartphones, krijgt ons stress-systeem meer en<br />
meer triggers. Het gevolg is dat inflexibele opvattingen, overtuigingen<br />
en gedragspatronen de overhand krijgen. We kunnen stellen dat<br />
je vroeger je best moest doen om overspannen te raken. Tegenwoordig<br />
moet je je best doen om ontspannen te blijven. Vanuit ons stresssysteem<br />
bekeken is de wereld 180 graden gekanteld. Maar de manier<br />
waarop ons lichaam met stress omgaat is ongewijzigd. Uit onderzoek<br />
blijkt dat de fundamenten van ons stress-systeem al 500 miljoen jaar<br />
oud zijn. Kort gezegd kan je stellen dat ons stress-systeem geschikt<br />
is voor een leven in de natuur en ongeschikt is voor snelle veranderingen<br />
in deze moderne, digitale maatschappij. Kennelijk zijn we in<br />
staat om met ons rationele brein een maatschappij te creëren waar we<br />
steeds minder goed in passen.<br />
Het is belangrijk om te weten dat de aansturing van gedrag door<br />
ons stress-systeem vele malen krachtiger is dan de aansturing door<br />
ons rationele brein. Mensen begrijpen vaak wel welk gedrag beter zou<br />
zijn maar krijgen toch de gewenste verandering niet voor elkaar. Dit is<br />
de reden dat slimme mensen zich onlogisch kunnen gedragen. Is dit<br />
het geval dan luidt de conclusie: het is geen snap-probleem. Geen probleem<br />
dat je met nog meer logica kan tackelen. Toch zie je dit elke dag<br />
weer fout gaan. Kansloze pogingen om harde gedragspatronen om<br />
© VISUAL ASPECTS<br />
te buigen met slechts bewustwording en logica.<br />
Het ego van ons rationele brein maakt het moeilijk<br />
om te zien dat gedragspatronen niet blijvend<br />
kunnen worden omgebogen met nog meer ratio.<br />
WAT DIT BETEKENT<br />
VOOR ORGANISATIES<br />
In veel vraagstukken waar organisaties voor<br />
staan speelt cultuur- en gedragsverandering een<br />
belangrijke rol. Veel van ons gedrag is de afgelopen<br />
decennia getransformeerd van rationeel<br />
aangestuurd gedrag in harde gedragspatronen.<br />
Dit is een belangrijke reden waarom veel organisaties<br />
moeite hebben om hun organisatiecultuur,<br />
het totaal aan gedragingen van alle medewerkers, af te stemmen<br />
op veranderende omstandigheden. Veel pogingen om te veranderen<br />
stranden omdat geprobeerd wordt harde gedragspatronen om<br />
te buigen met methodieken die zijn bedacht voor gedrag dat wordt<br />
aangestuurd door ratio en logica. Het gevolg: onnodig hoge kosten,<br />
frustratie en verlies van energie omdat mensen hierdoor wel snappen<br />
wat zinvol is, maar dat dit niet leidt tot structurele veranderingen in<br />
cultuur- en gedrag.<br />
OPLOSSINGEN<br />
Een belangrijke vraag is: ‘Met welk gedrag hebben we te maken?’.<br />
Voor rationeel aangestuurd gedrag werken de ‘oude’ cognitieve<br />
modellen nog steeds prima. Is er echter sprake van harde cultureleen<br />
gedragspatronen, wat in veel gevallen zo is, dan zijn de cognitieve<br />
modellen ontoereikend en is er behoefte aan een nieuwe aanpak.<br />
De hoob-methode®. Deze effectieve en pragmatische methodiek<br />
is bij uitstek geschikt om organisaties en medewerkers te begeleiden<br />
naar blijvende Cultuur- en Gedragsverandering. Een methode die wel<br />
leidt tot het doorbreken van harde gedragspatronen en het succesvol<br />
inzetten van nieuw gedrag. Zo maakt u uw organisatie sterker.<br />
Boek Jeroen Peterse exclusief bij Speakers Academy ®<br />
info@speakersacademy.nl<br />
Jeroen Peterse begeleidt organisaties naar blijvende cultuur- en gedragsverandering in situaties waar sprake is van moeilijker<br />
te doorbreken gedragspatronen. Hij is intellectueel eigenaar van de hoob-methode®, schreef het boek ‘Afleren is ook Leren’ en<br />
ontwikkelde de masterclass ‘Waarom Slimme Mensen Zich Onlogisch Gedragen’.<br />
218<br />
SPEAKERS <strong>ACADEMY</strong>® MAGAZINE <strong>2019</strong>